مطالعه میزان هتروزیس خصوصیات کمی درکلزا

هتروزیس واژهای است در ژنتیک کمی که بهمفهوم برتری هیبریدها در قیاس یا میانگین والدین می باشد و گاهی هیبر یدها نسبت به والد برتر مورد نظر است که دراین صورت به آن هترویلتیوزیس گویند . میزان هتروزیس صفات در تلاقی های مورد مطالعه که بوطر عمده ای تحت تاثیر اثرات غیر افزایشی ژن ها می باشد، تعیین کننده خط و مشی روش های اصلاحی مودر استفاده می باشد و همچنین نقش بسزای در پیش بینی نتایج از پرو ژه های اصلاحی خواهد داشت . در این راستابمنظور تعیین هتروزیس نسبت به والد برتر برای خصوصیات فنولو ژی، مرفولوژی، اجرا عمل کرد و عمل کرد دانه ، تلاقی های دای آلل کامل هشت ژنوتیپ کلزا شامل سه ژنوتیپ تیپ هاره Shiralce, Regent PF7045/91 و پنج ژنوتیپ زمستانه BL2,BLI,Darmor, Ceres, Falcon مورد مطالعه قرار گفت معنی دار بودن مانگین مربعات b1 در روش همین که نمایانگر انحراف F1 از والدها و همچنین متوسط هترزیس می باشد برای صفا ت تعداد روز تا شروع گلدهی ، تعداد روز تا خاتمه گلدهی ، ارتفاع بوته ، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و علمرد دانه مبین متوسط هتروزیس معنی دار برای صات مزبور می باشد میازن هتروزیس برای تعداد روز تا شروع گلدهی از 9/50-الی1/50، تعداد روز تا خاتمه گلدهی از 2/0- الی 2/66 تعداد روز تا رسیدن 8-الی 1/25، ارتفاع بوته از 0/37- الی 28/08 سانتی متر ، تعداد غلاف در بوته از 30/70- الی 39/49 طول غلاف از 0/78 -الی 0/32 سانتیمتر ، تعداد دانه در غلاف از 1/23- الی 4/68 ، وزن هزار دانه از 0/91- الی 0/29 گرم و عمل کرد دانه از 852/66 کیلو گرم در هکتار متغیر بود . درخصوص میزان هتروزیس برای عمل کرد دانه مقادیر بالای هتروزیس از تلاقی های تیپ رشدی بهاره × زمستانه از جمله Regent x Darmor, Falcon x Regent و Ceres x Shiralee حاصل گردید از آنجایی که مقادیر بالای هتروزیس منفی و معنی دار برای تعداد روز تا رسیدن ناشی از تلاقی ارقام زمستانه × بهاره از جمله تلاقی های Ceres Regent x Darmor ،x Shiralee و Ceres x PF7045/91 بوده است، لذا با توجه به این که زودرسی یکی از اهداف مهم اصالحی کلزا می باشد در نتیجه استفاده از تلاقی های ارقام زمستانه × بهاره کلزا راهکاری مناسب جهت دستیابی به ارقام با طول دوره رویش مناسب با پتانسیل عملکرد دانه بالا محسوب می شود.

کلیدواژه ها:

تیپ رشد ، دای آلل ، مربولوژی ، عمکلرد ، کلزا ، هتروزیس