بررسی تنوع و طبقه بندی ژنوتیپ های برنج

این تحقیق به منظور طبقه بندی ١٠٥ ژنوتیپ برنج در قالب طرح آماری آگمنت و بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با ٥ شاهد در ٥ تکرار در موسسه تحقیقات برنج (رشت) در سال ١٣٨٢ اجرا شد . هر ژنوتیپ در ٦ ردیف ٤ متری به فواصل 25×25 سانتی متربه صورت تک نشاء کشت شد . تعداد ١٦ صفت کمی و کیفی با اندازه گیری ده نمونه تصادفی در هر واحد آزمایشی و عملکرد دانه (تن در هکتار ) ارزیابی شدند. نتایج تجزیه واریانس صفات نشان داد که بین ژنوتیپ های شاهد از نظر تمام صفات مورد مطالعه بجز راندمان تبدیل شلتوک اختلاف معنی داری وجود دارد که بیانگر وجود تنوع در آن ها می باشد. اختلاف بین تکرارها یا بلو ک ها معنی دار نبود . یعنی بلوکها دارای یکنواختی بودند . بنابراین تیمارهای غیر تکراری از نظرداده های صفات مورد بررسی تصحیح نشدند و میانگین مشاهدات کلیه ژنوتیپ ها مورد تجزیه آماری قرار گرفتند . تجزیه کلاستر به روش واریانس مینیمم (وارد) ژنوتیپ ها را در سه کلاستر گروه بندی نمود . ژنوتیپ ها ی کلاستر دوم و سوم شامل ٦٤ واریته پر محصول و نیمه پا کوتاه با تعداد پنجه و تعداد دانه پر در خوشه شناخته شدند . بنابراین تلاقی بین ژنوتیپ های این دو کلاستر با ژنوتیپ های کلاستر اول شامل ٤١ رقم بومی کم محصول ولی با کیفیت دانه عالی پیشنهاد می شود تا واریته های با عملکرد زیاد و کیفیت مطلوب اصلاح شود.

کلیدواژه ها:

برنج ، طرح آگمنت ، تجزیه خوشه ای