ارزیابی صفات کمی وکیفی ارقام و هیبریدهای جدید آفتابگردان روغنی نسبت به تنش کم آبی

با توجه به اینکه کشورما به طور کلی یک کشور خشک به حساب می آیدوخشکسالی وتنش ناشی ازآن مهم ترین و رایج ترین تنش های محیطی است که تولیدات کشاورزی مارابا محدود یت روبروساخته وبازده استفاده از مناطق نیمه خشک را کاهش می دهد. به این منظور پژوهشی در بهار سال ١٣٨٤ در مزرعه بخش تحقیقات دانه های روغنی، موسسه تحقیقات ، اصلاح وتهیه نهال و بذر کرج برای بررسی عکس العمل ژنوتیپ ها ی مختلف و تعیین متحمل ترین ژنوتیپ در بین ژنوتیپ های مورد آزمایش نسبت به خشکی در مراحل مختلف رشد آفتابگردان صورت گرفت وپرو ژه ای در دو بخش جداگانه به شرح زیر اجرا شد . در این تحقیق ١٦ تیمار (یازده هیبرید جدید وهیبریدهای ALLstar و CMS26*R-103 و Hysun3۳ و آذرگل ومهر ) در دو مزرعه جداگانه تحت شرایط نرمال آبیاری و تنش کم آبی هر کدام در چهار تکرار در قالب بلوک های کامل تصادفی مقایسه شدند . آبیاری در تمام طول فصل بر اساس 60mm تبخیر از تشت تبخیر در مزرعه تحت شرایط نرمال آبیاری و 180mm تبخیر نیتروژنشت تبخیر در مزرعه تحت شرایط تنش کم آبی انجام شد . در طول دوره رویشی ، صفات طول دوره رویش، ارتفاع بوته، مقدار آب برگ (R. W. C) و عملکرد دانه مورد بررسی قرار گرفت . از نظر همه صفات اختلاف معنی داری در سطح ١% وجود داشت. آذرگل در تیمارآبیاری بیشترین و هیبرید SHF81/٣٣ در تیمار تنش کم آبی کمترین، طول دوره رویش را نشان دادند و هیبرید Hysun 33 در تیمار آبیاری و هیبرید SHF81/90 در تیمار تنش کم آبی ، به ترتیب بیشترین و کمترین ارتفاع بوته را در مرحله R6 داشتند و نیز بیشترین میزان نسبی آب برگ را هیبرید SHF81/33 و کمترین میزان ر ا Hysun33 داشت و بالاترین عملکرد دانه را هیبرید آذرگل هم در تیمار آبیار ی و هم در تیمار تنش کم آبی نشان داد و مقایسه میانگین طول دوره رویش و ارتفاع بوته و عمل کرد نشان داد که ارقام و هیبریدهای جدید درتیمار تنش کم آبی زودرس تر و عمل کرد و ارتفاع پائینتری نسبت به تیمار آبیاری داشتند . و میزان نسبی آب برگ درتیمار تنش نسبت به شاهد ٥ در صد کاهش نشان داد و هیبرید آذرگل STI بیشتری دارد (هم عمل کرد بالایی داشته و هم تحمل به تنش خشکی زیادتری دارد) پس نشانه تحمل بیشتر هیبرید آذرگل نسبت به تنش خشکی و در نتیجه عملکرد بیشتر می باشد.

کلیدواژه ها:

آفتابگردان ، تنش کم آبی ، عملکرد