بررسی عملکرد علوفه در ١٢ اکوتیپ بروموس Bromus tomentellus در دو شرایط دیم و آبی استان لرستان

بروموس تومنتلوس Bromus tomentellus از گرامینه های مهم مرتعی چند سا له برای ایجاد چراگاه و تولید علوفه خشک است . به منظور شناسایی ژنوتیپ های پرمحصول و دارای کیفیت علوفه بهتر و مطالعه روابط بین عملکرد و کیفیت علوفه، در گونه بروموس تومنتلوس، ١٢ اکوتیپ در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در دو شرایط مطلوب و تنش خشکی در شرایط بروجرد مورد آزمایش قرار گرفتند . داده های جمع آوری شده در هر محیط مورد تجزیه واریانس ساده و داده های دو محیط مورد تجزیه واریانس مر کب قرار گرفتند . بر اساس این نتایج ژنوتیپ ها ی 587P10 و 587M و 587P6 با متوسط عملکرد ٥٨٩٤ کیلوگرم در هکتار در شرایط دیم مقاومت خوبی به خشکی دارند . از این ژنوتیپ ها می توان برای احداث چراگاه در اراضی دیم و اصلاح و احیاء مراتع تخریب شده استفاده نمود. با توجه به مقاومت خوب آن ها به خشکی احتمالا در مناطقی با بارندگی کمتر از ٣٠٠ میلی متر در سال تولید خوبی خواهد داشت . با توجه به مش ابهت سطح وسیعی در ایران با چنین میزان بارندگی و مشابهت اقلیمی این مناطق با یکدیگر این نتایج می توان د برای چنین سطح وسیعی توصیه گردد . ژنوتیپ ها ی 71M و 2309M از صفات کیفی و قابلیت هضم بسیار خوبی برخوردار بودند ولی متأسفانه از لحاظ عملکرد علوفه بسیار ضعیف می باشند. بنابراین می توان از آن ها در برنامه های اصلاحی استفاده کرد و ژنهای آن ها را از طریق دورگ گیری به ارقام پر محصول انتقال داد و نیز سایر ژنوتیپ های این گونه مورد بررسی مشابه قرار گیرند . در شرایط مطلوب اختلاف بین ژنوتیپ ها برای عمل کرد علوفه و ارتفاع کانوپی در چین ١ معنی دار بود ولی در چین ٢ تفاوت بین ژنوتیپ ها معنی دار نبود . برای میانگین ٢ چین نیز تفاوت معنی دار بود . در تنش خش کی اختلاف معنی داری در بین ژنوتیپ ها در هر دو چین و میانگین ٢ چین وجود داشت . در تجزیه مرکب داده های دو محیط، اثر محیط برای هر دو صفت ارتفاع بوته و عملکرد علوفه معنی دار بود . به نحوی که میانگین عمل کرد علوفه و ارتفاع بوته در شرایط آبی بیشتر بود . اثر متقابل ژنوتیپ × محیط نیز معنی دار بود که نشان دهنده این است که ژنوتیپ ها عکس العمل های متفاوتی در دو شرایط از خود بروز داده اند.

کلیدواژه ها:

بروموس تومنتلوس (Bromus tomentellus) ، تنش خشکی ، عملکرد علوفه