اثر دمای منطقه ریشه بر گره زایی و درصد نیتروژن چهار اکوتیپ خلر

به منظور بررسی تاثیر دماهای مختلف منطقه ریشه بر روی گر ه زایی و درصد نیترو ژن گیاه خلر، آزمایشی در پاییز سال ١٣٨٤ در شرایط کنترل شده در اتا قک رشد انجام شد که در آن چهار اکوتیپ خلر شامل اکوتیپ اردبیل، زنجان، مشهد و شهر کرد در ٤ دمای منطقه ریشه شامل 5، 10، 15 و 25 درجه سانتی گراد به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند . اکوتیپ (به استثنای قطر گره )، دمای منطقه ریشه و اثر متقابل آن ها بر تعداد گره و دسته گره، پر اکنش ریشه، قطر گره و دسته گره، وزن تر دسته گره، وزن خشک گره و درصد نیتروژن گیاه معنی دار بود (0/01>p). اکوتیپ های مشهد و شهر کرد به ترتیب در دماهای 25 و 5 درجه سانتیگراد منطقه ریشه بیشترین و کمترین تعداد گره را تولید کرد. حداکثر و حداقل تعداد دسته گره در اکوتیپ اردبیل به ترتیب در دماهای 15 و 5 درجه سانتیگراد منطقه ریشه مشاهده شد . پراکنش ریشه در اکوتیپهای مشهد و اردبیل، به ترتیب در دماهای 25 و 5 درجه سانتیگراد منطقه ریشه کمتر و بیشتر بود. اکوتیپ اردبیل دردمای 25 درجه سانتیگراد بالاترین وزن خشک گره را تولید کرد. کمترین وزن خشک گره به اکوتیپ اردبیل در دمای 5 درجه سانتیگراد منطقه ریشه تعلق داشت . درصد نیترو ژن اکوتیپ اردبیل در دمای 15 درجه سانتیگراد منطقه ریشه حد اکثر و اکوتیپ مشهد و اردبیل در دمای 5 درجه سانتیگراد منطقه ریشه حداقل بود . این آزمایش نشان داد که که دمای زیر 15 درجه سانتیگراد منطقه ریشه می تواند مقادیر میانگین صفات مربوط به تثبیت نیترو ژن را در گیاه خلر کاهش دهد. علاوه بر آن ها در دمای پایین منطقه ریشه یعنی 5 و 10 درجه سانتیگراد هیچکدام از اکوتیپ ها بر یکدیگر از نظر صفات اندازه گیری شده بجز قطر گره برتری نداشتند . در دمای 15 و 25 درجه سانتیگراد به ترتیب اکوتیپ های اردبیل و مشهد در بسیاری از صفات بهتر از سایر اکوتیپ ها بودند.

کلیدواژه ها:

گره زایی ، اکوتیپ ، نیتروژن