معرفی گیاه چند منظوره دان سیاه (Guizotia abyssinica) و خصوصیات جوانه زنی آن در تنش شوری آب آبیاری

گیاه دان سیاه گیاهی چند منظوره است که در گذشته به عنوان غذای پرنده (bird seed) به کشور ایران وارد شده است. اما اخیرا بدلیل ارزش اقتصادی و امکان صادرات آن به شدت مورد توجه زارعین برخی استان ها، به ویژه استان اصفهان فرار گرفته است. به منظور بررسی اثر شوری آب بر رفتار جوانه زنی و تعیین حدود بردباری بذر گیاه در سال 86 آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار انجام شد. 24 تیمار شوری از شاهد (0/4) تا 57 دسی زیمنس بر متر با استفاده از کلرور سدیم اعمال شد. بر اساس نتایج به دست آمده از این تحقیق اثر شوری بر درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه و وزن گیاهچه در سطح یک درصد معنی دار بود. بالاترین میانگین درصد جوانه زنی مربوط به تیمارهای شاهد تا 20 دسی زیمنس بر متر بود (بیش از % 94 )، که همگی در یک گروه آماری قرار گرفتند . درصد جوانه زنی در شوری 57 دسی زیمنس بر متر به صفر رسید و شوری های 45 تا 54/5 دسی زیمنس بر متر با درصد جوانه زنی 3 درصد به پایین در یک گروه آماری قرار گرفتند . بالاترین سرعت ج وانه زنی در شوری شاهد و 2 دسی زیمنس بر متر به ترتیب با 37/2 و 34/9 جوانه در روز به دست آمد . در محدوده شوری شاهد تا 20 دسی زیمنس بر متر اندازه ریشه چه از حداکثر 5/03 سانتی متر در شوری 2 دسی زیمنس بر متر تا 2/23 سانتی متر در شوری 15 دسی زیمنس ، اندازه ساقه از 2/97 سانتی متر در شوری 10 دسی زیمنس بر متر تا 1/14 سانتی متر در شوری 20 دسی زیمنس بر متر و وزن گیاهچه از 0/468 گرم در شوری 10 دسی زیمنس بر متر تا 0/265 گرم در شوری 15 دسی زیمنس بر متر تغییر کرد. به نظر می رسد گیاه دان سیاه از نظر رفتار جوانه زنی تحت تنش شوری با گیاه گلرنگ و جو قابل مقایسه است.

کلیدواژه ها:

شوری ، جوانه زنی و دان سیاه