ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد لاین های پیشرفته گندم تحت شرایط تنش خشکی

به منظور بررسی آثار تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم، مطالعهای با استفاده از 169 لاین اینبرد نو ترکیب گندم در قالب دو طرح لاتیس جداگانه (تنش خشکی و شاهد) اجرا شد. در این مطالعه از دو رژیم رطوبتی مشتمل بر آبیاری معمولی و کم آبیاری(به ترتیب معادل 16 و 12 درصد رطوبت وزنی خاک) استفاده شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تفاوت بین لاین ها در شرایط عادی رطوبتی برای صفات تعداد سنبله در واحد سطح، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت معنی دار بوده است. در شرایط تنش رطوبتی لاین ها برای همه صفات به جزء تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه اختلاف معنی داری داشتند. تنش خشکی موجب کاهش تعداد سنبله در واحد سطح، تعداد دانه در سنبله، وزن دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و شاخص برداشت گردید. وراثت پذیری خصوصی شاخص برداشت در شرایط عدم تنش رطوبتی کمتر از شرایط اعمال تنش بود. بیشترین وراثت پذیری خصوصی در شرایط معمول رطوبتی به تعداد سنبله در واحد سطح (77%) و در شرایط تنش رطوبتی به عملکرد دانه (84%) اختصاص داشت. نتایج رگرسیون مرحله ای در شرایط تنش رطوبتی نشان داد که تعداد سنبله در واحد سطح اولین متغیر وارد شده به مدل بوده است که به تنهای 65 درصد از تغییرات عملکرد دانه را تبیین نمود.

کلیدواژه ها:

اجزاء عملکرد ، تنش خشکی ، عملکرد دانه ، لاین های اینبرد نوترکیب