مطالعه ترکیب پذیری عمومی و خصوصی ارقام گندم نان تحت شرایط تنش خشکی

به منظور مطالعه ژنتیکی تحمل به خشکی در 7 رقم گندم نان با استفاده از تلاقیهای دای آلل، از روش گریفینگ استفاده گردید. والدین شامل ارقام هامون، الموت، C-84-12 ، گاسپارد، قدس، مغان 1 و افشار و هیبریدهای حاصل از تلاقیهای یکطرفه آنها، در سال زراعی 92-1391 با استفاده از طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار، تحت شرایط تنش خشکی مورد ارزیابی قرار گرفتند. در این تحقیق، صفت عملکرد دانه در متر مربع بررسی شد. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، میانگین مربعات ژنوتیپها برای صفت مذکور معنیدار گردید. این امر نشاندهنده تنوع ژنتیکی بین ارقام و هیبریدهای حاصل میباشد. بیشترین درصد هتروزیس مثبت برای عملکرد دانه در متر مربع (55/95) بدست آمد. ارقام هامون و قدس به ترتیب دارای بیشترین و کمترین عملکرد دانه در متر مربع، بین ارقام بودند. بیشترین مقدار میانگین هتروزیس نسبت به والد برتر برای عملکرد دانه مربوط به هیبریدهای C-84-12 × مغان 1 و C-84-12 × قدس بود. ترکیبپذیری های عمومی و خصوصی معنیدار بودند که نشاندهنده نقش اثرات افزایشی و غیرافزایشی ژنها در کنترل ژنتیکی صفت مورد مطالعه است. بهترین والدین در ترکیب پذیری عمومی برای عملکرد دانه، ارقام هامون و الموت بودند. بیشترین SCA برای عملکرد دانه در هیبریدهای هامون × قدس و C-84-12 ×مغان 1 مشاهده شد.

کلیدواژه ها:

تجزیه دای آلل ، ترکیب پذیری خصوصی ، ترکیب پذیری عمومی ، گندم نان ، هتروزیس