کاربرد سنجش از دور در بررسی وضعیت شوری آب زیرزمینی دشت شاهرود

شوری منابع آب و خاک از مهمترین مشکلات کشاورزان در ایران به شمار میرود. در مناطق خشک و نیمه خشک شوری آب آبیاری ضمن کاهش پتانسیل عملکرد گیاهان، کارایی سیستمهای آبیاری تحت فشار طراحی شده را در نتیجه عمل ترسیب پایین می آورد. در این مقاله با توجه به داده های آماری چاه های دشت شاهرود طی سال های 81 تا 89 و با بهره گیری از GIS ،وضعیت میزان شوری چاه های بهره برداری مورد مطالعه قرار داده شد. همچنین ضمن بررسی میزان EC آب استحصال شده، پتانسیل عملکرد گیاهان مختلف قابل کشت در منطقه ارزیابی گردید و در نهایت با توجه به آمار 16 ساله سطح آب زیرزمینی، نقشه رقومی روند تغییرات سفره ترسیم، ومیزان افت ذخایر آب زیرزمینی محاسبه گردید. نتایج حاصله حاکی از پتانسیل عملکرد 100 درصدی برای 12/9 درصد از چاه های بهره برداری شهرستان شاهرود جهت کشت انگور بود و 1 /58% و 4 /77% از چاهها دارای پتانسیل عملکردی به ترتیب معادل بیش از 75 و 50 درصد در نتیجه آبیاری تاکستان ها با چاه های مورد نظر بودند. نتایج بررسی تاثیر شوری آب بر پتانسیل عملکرد زردآلو و سیب به عنوان کشت غالب شهرستان بسطام حاکی از عملکرد 100 درصدی برای 55 /43% و 25 /50% چاه ها بوده است. عامل شوری برای کشت گونه های زراعی جو و گندم به عنوان کشت غالب شهرستان میامی هیچ محدودیتی را در بر نداشته به گونه ای که 96 و 98 درصد چاه ها دارای پتانسیل عملکرد 100 درصدی جهت آبیاری جو و گندم داشتند. با توجه به داده های آماری 16 ساله چاه های برداشتی شهرستان شاهرود، میزان افت تراز سطح آب 9/56 متر بوده است در نتیجه، بررسی راهکارهای تغذیه سفره و کاهش استحصال از سفره امری ضروری به نظر میرسد.

کلیدواژه ها:

آب زیرزمینی ، هدایت الکتریکی ، شاهرود ، GIS