تحلیل حق بیمه و غرامت پرداختی بیمه کشاورزی مبتنی بر بیمه شاخص آب و هوا در ایران (مطالعه موردی: استان خراسان رضوی)

با توجه به مشکلات طرح های سنتی بیمه محصولات کشاورزی نظیر بالابودن هزینه های اجرایی و مشکلات انتخاب نامساعد و مخاطرات اخلاقی، ارائه الگوی بیمه ای مناسب از مهمترین مسائل در حوزه مدیریت ریسک و بیمه محصولات کشاورزی می باشد.در این تحقیق به مطالعه تطبیقی بیمه شاخص اب و هوا در کشورهای توسعه یافته منتخب و تحلیل بیمه شاخص اب و هوا در استان خراسان رضوی پرداخته ایم. اطلاعات عملکرد محصول طی سالهای 1390-1373 از مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور و اطلاعات شاخص بارش از ایستگاه های هواشناسی جمع آوری گردید. با توجه به ساختار وابسته بین شاخص های اب و هوایی و عملکرد محصول، با استفاده از شاخص بارش بدلیل داشتن همبستگی بالا با عملکرد بعنوان متغیر ریسک انتخاب گردید. چگونگی تحلیل مقادیر حق بیمه و میزان غرابت پرداختی به وسیله بیمه شاخص بارندگی توضیح داده شدو نتایج مؤید آن است که بیمه شاخص اب و هوایی یک وسیله انتقال ریسک برای تولیدات کشاورزی در کشورهای با درآمد پایین بوده و یک نیاز اصلی و عامل مؤثر و مکانیسم کارا برای انتقال ریسک حوادث طبیعی بوده . باعث افزایش درآمد کشاورزان است و هزینه های اجرایی را به کمترین مقدار ممکن و میزان خطای ناشی از مخاطرات اخلاقی و انتخاب نامناسب را کاهش داده است. اگرچه بیمه شاخص با بعضی از محدودیت های اجرایی در کشور در حال توسعه رو به رو است ولی منافع مثبتی را برای عرضه کنندگان و مصرف کنندگان فراهم می کند.با توجه به اهمیت بارندگی در کشاورزی و وابستگی میزان عملکرد محصولات زراعی بویژهکشت دیم به آن، اطلاعات لازم در زمینه توزیع بارش و ناهنجاری های منفی آن،نقشی مهم در توجیه علل کاهش عملکرد محصولات دارد و برنامه ریزی صحیح را برای به دست آوردن عملکرد بالا ممکن می سازد.

کلیدواژه ها:

بیمه ، شاخص آب و هوا ، گندم دیم ، حق بیمه ، غرامت پرداختی