بررسی تنوع ریختاری برگ گونه ویول(Quercus libani) در جنگل های زاگرس

نقش جنگلهای زاگرس در حفاظت از خاک و آب، افزایش آبهای زیر زمینی، حفظ حیات وحش، تعدیل دمای منطقه،ترسیب کربن، تولید علوفه، محصولات فرعی و گیاهان دارویی بسیار پراهمیت است و مهمترین گونه این جنگلها بلوط می باشد که شناخت گونه های این جنس کمک شایانی به استقرار و حفاظت آن خواهد کرد. هدف از این پژوهش بررسی تنوع ریختاری برگ گونه وی ول و به تبع آن پایه هایی با ریختارهای متفاوت و وجود گونه یا زیرگونه جدید و وقوع هیبریداسیون میباشد. جهت انجام این تحقیق 440 نمونه برگی از 44 پایه درختی بلوط وی ول (Quercus libani) در جنگل تحقیقاتی زاگرس شمالی جمع آوری شد و 28 صفت کمی و کیفی آن اندازه گیری شد. نتایج حاصل از آنالیز خوشه ای میانگین صفات اندازه گیری شده را در 5 خوشه جداگانه تفکیک نمود که از این 5 خوشه دو خوشه دارای فقط یک عضو بودند، نتایج آنالیز تشخیصی نشان داد که خوشه های حاصل بر اساس تابع تشخیص،85/7 درصد توسط صفات پهنترین قسمت پهنک، ارتفاع از نوک تا پهنترین قسمت برگ، و زاویه سینوسی (زاویه بین دو دندانه) تفکیک شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد کلیه صفات در طبقات موجود بهجز زاویه قاعده، چولگی (ضریب اریبی) زاویه نوک، زاویه رگبرگ اصلی و فرعی، امتداد رگبرگ،تعداد دندانه فرعی راست و چپ، شکل نوک و طول نسبی دمبرگ باهم تفاوت معنیدار داشتند. همچنین برآورد ضریب تغییرات و پلاستیسیتی در میان صفات نشان دادکه در میان صفات، زاویه رگبرگ اصلی و فرعی و طول پهنک کمترین مقدار پلاستیسیتی را به خود اختصاص دادند و ضریب اریبی، SDM طول دندانه و طول نسبی دمبرگ بیشترین تأثیرپذیری را از محیط داشتند

کلیدواژه ها:

بلوط ویول ، پلاستیسیتی ، تنوع ریختاری ، زاگرس ، هیبریداسیون