معرفی گیاه دارویی صنعتی - Pergularia tomentosa

گیاه کشتوک Pergularia tomentosa یکی از گیاهان دارویی- صنعتی تیره استبرق Asclepiadacea می باشد، که تنوع زیادیدر تولید کاردنولید دارد، آنچنانکه کاردنولیدها یک ترکیب فعال ضد توموری در مقابل بخش وسیعی از انواع سلولهای سرطانی میباشند. جنس Pergularia از این خانواده نیز منبع غنی گلیکوزید کاردیاک می باشد.که از این دسته می توان ترکیبات شناختهشده ، Desglucouzarini ، Coroglaucigenin ، Galakinoside ، Pergularosid و Calactin ، Uzarigenin را نام برد. ازاین جنس در ایران یک گونه چندساله بوته ای می باشد، که به نام محلی کشتوک یا لباشیر(Pergularia tomentosa) گویندو در رویشگاه های طبیعی نواحی گرمسیری جنوب کشور پراکنش دارد، این گونه از دیرباز در طب سنتی استفاده می شده است.تحقیق و بررسی این گونه بدلیل دارا بودن ترکیبات فعال و مهم از جمله: فلاونوئیدها، استرول ها، کاردنولیدها، تراترپن ها و بخشیاز آلکالوئیدها مهم می باشد. مهمترین گلیکوزید کاردیاک در این گیاه Ghalakinoside بوده که محققین زیادی به کاربرد دزمشخصی از آن برروی پارامترهای خونی سرطانی بعنوان یک سیتوتوکسیک اختصاصی، آنتی کنسر و آنتی تومور، اتفاق نظر داشتهو در مقالات خود اشاره کرده اند. این گیاه همچنین استفاده دارویی بارز و مهمی بعنوان یک داروی ضد رماتیسم دارد.ترکیباتآلکالوئیدی این گیاه خاصیت دفع کنندگی حشرات را داشته و استفاده از آن بصورت مبارزه بیولوژیکی میتواند مفید باشد. در حالحاضر عمده ترین کاربرد این گیاه در عربستان به جهت پشم زدایی پوست دام گزارش شده و همچنین تحقیقات میدانی در جنوبکرمان گویای این است که بومیان و عشایر نشین آنجا نیز از پودر اندام این گیاه بخصوص ریشه به همراه نمک طعام جهت حذفموی دام هایشان استفاده می کنند. در نهایت قابل توجه است از آنجا که میوه پرگولاریا کاملا مشابه میوه گیاه استبرق می باشد،میتوان از قسمت های ابریشمی مانند بذر های این گیاه که پاپوس نام دارند و در فرانسوی Fafetone گویند، در خصوص تولید نخو جایگزینی نخ جوت استفاده نمود، این الیاف نسبت به حرارت، آب و الکتریسیته عایق هستند، لذا در تولید پارچه های عایقکاربرد دارند. باتوجه به مطالب بیان شده و کاربردهای گیاه پرگولاریا، بررسی و مطالعات دقیقتر در خصوص ترکیبات شیمیایی وخصوصیات فیزیولوژیکی این گیاه حائز اهمیت و ضروری بوده است.

کلیدواژه ها:

گیاه دارویی ، استبرق ، پرگولاریا ، کاردنولید ، Milkweed