مطالعه تاثیر سطوح مختلف شوری بر روی عملکرد و اجزای عملکرد ارقام و لاین های جو (Hordeum vulgare L.) دیم مناطق آلاورق و سامیان

به منظور بررسی عملکرد و اجزای عملکرد ارقام و لاینهای امیدبخش جو دیم از نظر تحمل به شوری در سال 1931 آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار در دو منطقه سامیان و آلاروق استان اردبیل اجرا شد. فاکتور اول سطوح تنش شوری -1)آلاورق نرمال 1) دسی زیمنس) و -2 سامیان (تنش شوری با 4 دسی زیمنس) و فاکتور دوم 11 ژنوتیپ جو دیم (آبیدر، سهند، ریحان 9، نصرت، انصار، ترش، کویر، لاین4213، لاین4211، لاین( 4214 بود. در این تحقیق صفات تعداد پنجه بارور، تعداد سنبله در متر مربع، ارتفاع بوته، طول سنبله، تعداد سنبلچه در سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیکی، عملکرد دانه و شاخص برداشت مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بین سطوح شوری به جز شاخص برداشت در بقیه صفات اختلاف معنیدار در سطح احتمال 1 و %1 مشاهده گردید. بین ارقام و لاینها از نظر کلیه صفات اختلاف معنیدار در سطوح احتمال 1 و %1 مشاهده گردید همچنین اثر متقابل سطوح شوری × ارقام از نظر صفات تعداد سنبله در مترمربع، ارتفاع بوته، وزن هزار دانه؛ عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و شاخص برداشت اختلاف معنیدار در سطح احتمال %1 گردید. تنش شوری باعث کاهش 22/32، 91/13، 19/28، 2/11، 91/41، 91/66 و 1/41 درصدی صفات تعداد پنجه باور، تعداد سنبله در مترمربع، ارتفاع بوته، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و شاخص برداشت گردید. از نظر اکثر صفات مورد ارزیابی لاینهای 4211، 4213 و 4214 بهترین و رقم ترش بدترین رقم معرفی گردید. تنش شوری باعث کاهش41درصدی عملکرد بیولوژیک و 96/68 درصدی عملکرد دانه نسبت به شرایط نرمال در لاین 4213 و کاهش 41/22 درصدی عملکرد بیولوژیک و 96/22 درصدی عملکرد دانه نسبت به شرایط نرمال در لاین 4211 گردیده است. ترکیبهای تیماری (آلاورق 1) دسی زیمنس) × لاین 4213 و آلاورق 1) دسی زیمنس) × لاین (4211 با میانگینهای 912 و 911 گرم در مترمربع بالاترین و ترکیبهای تیماری (آلاورق 1) دسی زیمنس) × رقم ترش و سامیان 4) دسی زیمنس) × رقم ترش) با میانگینهای 66 و 13 گرم در مترمربع کمترین عملکرد دانه دارا بود.

کلیدواژه ها:

ارقام و لاینهای جو ، تنش شوری ، عملکرد و اجزای عملکرد