نقش دگردیسی بنیان های موسیقی در شکل گیری فرهنگ شنیداری (مطالعه موردی: جان کیج)

علیرغم تسلط فرهنگ بصری در فرهنگ های غربی، امروزه تجربه زندگی روزمره بطور روزافزونی بااصوات متعدد و متنوعی متاثر شده است. بطوریکه در فرهنگ معاصر، بیش از هر زمان دیگری، اصواتحامل معنای فرهنگی گشته و فضاهای زیستی، علاوه بر مناظر و چشماندازهای شهری به چشم اندازهایصوتی نیز بدل گشته اند که بطور آگاهانه و ناخودآگاهانه ایفاگر نقشی اساسی در تغییر و هدایت رفتاریبشر هستند. از اینرو، با توجه به سهم عمده موسیقی و تحولاتش در شکل گیری فرهنگ شنیداری جوامع،پژوهش حاضر درصدد تبیین نقش و تاثیرگذاری تحولات موسیقی، با توجه به بازتعریف مجدد آنتوسط جان کیج در قرن بیستم، بر شکل گیری فرهنگ شنیداری است. بدین منظور از دو روش تاریخی وتوصیفی-تحلیلی بهره گرفته و مبنای استناد، منابع کتابخانه ای بوده است. این پژوهش از بعد تاریخی، باتقسیم بندی سه دوره ای نگرش کیج به اصوات (دهه 1940، دهه 1950 و دهه 1960)، نشانگر روندیتکاملی و رو به رشد در آثار وی (از گوش دادن برای تشخیص منبع صوت تا درک معنای اصوات وسپس گوش دادن صرف به اصوات و پذیرش آن صرف نظر از منبع و معنایش) در برخورد با انواعاصوات (طبیعی و مصنوعی) و اشیای مولد آن (در سه دسته بندی بصری، شنیداری و مشترک)، درراستای افزایش حساسیت شنیداری، بالابردن ادراک و آگاهی مخاطب نسبت به چشمانداز صوتی ودستیابی به تعامل فرهنگی-اجتماعی از طریق اصوات می باشد. از بعد تحلیلی نیز، از شگردهای کاربردصوت و آموزش شنیداری کیج موثر بر فرهنگ شنیداری، می توان به فعالسازی نقش مخاطب ومشارکت وی در روند ساخت موسیقی، ورود زندگی روزمره به موسیقی، درهمآمیزی اصوات و اشیاء بهانحاء مختلف و آشنایی زدایی از اصوات محیط پیرامون اشاره داشت.

کلیدواژه ها:

دگردیسی بنیان های موسیقی ، فرهنگ شنیداری ، جان کیج ، چشم انداز صوتی ، نویز