تحولات روابط بین الملل پس از پایان جنگ سرد و تغییر در تقسیم بندی جهان (جهان اول،دوم و سوم)

پس از جنگ جهانی دوم در اثر رقابت های بین المللی و تغییر بازیگران اصلی تاثیرگذار، همچنین تحولات رخ داده، درسطح نظری کشورهای جهان به سه دسته تقسیم شدند که هر کدام ویژگی خاصی داشتند؛ جهان اول، نظام کشورهایپیشرفته غربی بر مدار ایالاتمتحده آمریکا، جهان دوم، اتحاد جماهیر شوروی و اقمار آن، جهان سوم در بردارنده بقیهکشورهای جهان که عموما تازه استقلال یافته یا کشورهای توسعه نیافته ای بودند که از جهان اول و دوم متفاوت بودند ومیراث غربی نداشتند. بسیاری از رهبران جهان سومی از این مفهوم برای تمایز و عدم تعهد خود نسبت به دو بلوکقدرت استفاده کردند. اما به مرور در زمان جنگ سرد، معنای اقتصادی و اجتماعی نیز به خود گرفت و بیانگرتوسعه نیافتگی شد. در این پژوهش به دنبال پاسخگویی به این پرسش هستیم که با فروپاشی اتحاد شوروی و در نتیجهجهان دوم، همچنین بروز تفاوت های زیاد در موقعیت و شرایط کشورهای جهان سوم، آیا تقسیم بندی سه جهانی کاراییخود را از دست داده است فرضیه ما این است که امروزه جهان اول و سوم کماکان وجود دارند و جهان دوم به جهاناخیر ملحق شده اند. در نتیجه با وجود انتقادات و برخی ناهمخوانی های ظاهری، اصطلاح جهان سوم همراه با مفاهیمدیگر نظیر کشورهای در حال توسعه و جنوب در مورد کشورهای زیادی به کار می رود که به رغم جمعیت گسترده (بیشاز دوسوم جمعیت جهان) تاثیرگذاری چندانی در مسایل جهانی ندارند و نسبت به کشورهای توسعه یافته وضعیتاقتصادی، اجتماعی ضعیف تری داشته و مشکلات بسیاری در ساختار سیاسی دارند. در این پژوهش از اسناد سازمان هایبین المللی و منابع کتابخانه ای با روش توصیفی- تحلیلی برای بررسی موضوع استفاده کرده ایم.

کلیدواژه ها:

جهان اول ، دوم و سوم ، جنگ سرد ، توسعه ، جهانی شدن