سبب شناسی و انتقال بیماری فیلودی خیار گلخانه ای و ردیابی مولکولی عامل آن

منطقه جیرفت و کهنوج با بیش از هفت صد هکتار بیشترین سطح زیر کشت خیار گلخانه ای را درکشور به خود اختصاص داده است. اولین بار در سال 1383 بیماری فیلودی خیار از منطقه جیرفت و کهنوج گزارش شد. علائم بیماری شامل گل سبزی و برگسانی، ظهر گلهای متعدد و متراکم بر روی شاخه ها، جاروک و کوتولگی است. عامل همراه بیماری توسط گیاه انگل سس از بوته های خیار آلوده به بوته های پرورانش و توسط پیوند از خیار آلوده به بوته خیار و از پرورانش آلوده به بوته های سالم این گیاه منتقل گردید. در شرایط گلخانه، بررسی های انتقال توسط زنجرک Orosius albicinctus نشان داد این زنجرک توانایی انتقال عامل همراه بیماری فیلودی خیار را دارد. جهت بررسی دخالت فیتوپلاسماها در ایجاد این بیماری از بوته های آلوده و نیز سالم DNA استخراج شد و با استفاده از جفت آغازگر عمومی فیتوپلاسمایی P1/P7 این DNA در واکنش های زنجیره ای پلیمراز (PCR) مورد ارزیابی قرار گرفت. مطابق انتظار، از این واکنش ها قطعه DNA ای به اندازه 1800 جفت باز از اپرون RNA ریبوزومی سلول های فیتوپلاسمایی تکثیر شد. بر اساس علایم بیماری، PCR انتقال توسط سس و زنجرک یاد شده و پیوند، بیماری فیلودی خیار بررسی شده در منطقه جیرفت و کهنوج، ماهیت فیتوپلاسمایی دارد. با توجه به بررسی منابع، این اولین گزارش از انتقال فیتوپلاسمای همراه با این بیماری توسط زنجرک O. albicinctus در دنیا است.

کلیدواژه ها:

فیتوپلاسما ، واکنش های زنجیره ای پلیمراز ، کدوئیان ، Orosius albicinctus