مقایسه کاراکترهای فیزیکوشیمیایی نانو حامل های لیپید ساختار دارای اسانس نعناع فلفلی Mentha) (piperita و اسانس نعناع سبز (Mentha spicata)

اسانس و ترکیبات گیاهی از خواص ضدمیکروبی و آنتی اکسیدانی و ضد توموری بالایی برخوردار هستند اما استفاده از آنها به صورت سنتی با چالش های جدی روبرو است. در این مطالعه ضمن ساخت نانو سامانهی لیپوزومی حاوی اسانس نعناع فلفلی و نعناع سبز به منظور بهبود شاخصه های ضدمیکروبی، آنتی اکسیدانی و ضد توموری اسانس، ویژگی های فیزیکوشیمیایی آنها مورد ارزیابی قرار گرفته است. وزیکول های لیپوزومی با استفاده از فسفاتیدیل کولین (80/) و کلسترول (20/) و با روش فیلم نازک تهیه شده و اسانس نعناع فلفلی و نعناع سبز درون لیپوزومها بارگذاری شد. بررسی شاخصه های فیزیکوشیمیایی آنها با استفاده از دستگاه های زتا سایزر، SEM FTIR انجام شد و در پایان میزان رهایش اسانس در دمای C° 37 محاسبه گردید. اندازه، پتانسیل زتا، شاخص پراکندگی و میزان انکپسولاسیون برای وزیکول های لیپوزومی حاوی اسانس نعناع فلفلی به ترتیب mm 245، 34 / 54 میلی ولت، 0 / 32 و 61 / 73 درصد و برای نانو سامانهی دارای نعناع سبز به ترتیب، mm 237، 46 / 90 - میلی ولت، 0 / 32 و 59 / 45 درصد میباشد. بررسی سنتیک رهایش اسانس در این نانو سامانه ها نشان میدهد که رهایش اسانس از نانو حامل کنترل شده است و حداکثر رهایش در طی مدت 60 ساعت در دمای C° 37 برای نانو سامانه حاوی اسانس نعناع فلفلی و نعناع سبز به ترتیب 32 / 23 و 30 / 38 درصد بوده است. نتایج FT - IR و SEM نیز موید این نکته است که ضمن جای گیری مناسب اسانس درون نانو سامانه، مورفولوژی نانو ذرات حاوی اسانس های فوق کروی و یکنواخت است. در پژوهش حاضر اسانس نعناع فلفلی و نعناع سبز درون لیپوزوم بارگذاری شد و ویژگی های فیزیکوشیمیایی آنها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این بررسی ضمن تایید آهسته رهش بودن سامانه های مذکور، نشان میدهد که این نانو سامانه ها آنیونی بدون ایجاد تغییر در ماهیت شیمیایی اسانس، سبب افزایش پایداری آن شده است. بدین ترتیب نانو حامل لیپوزومی می تواند به عنوان حاملی مناسب و دارای پتانسیل برای اسانس نعناع باشد.

کلیدواژه ها:

گیاهان دارویی ، نعناع فلفلی ، نعناع سبز ، لیپوزوم ، اسانس