مطالعه ی نوینی در نانو زیست فناوری گیاهان دارویی: طراحی و ساخت نانولیپوزوم های حاوی ماده ی موثره ی زنجبیل به منظور اثرگذاری بر سرطان معده

ماده موثره گیاه زنجبیل دارای خاصیت آنتی باکتریال و آنتی اکسیدانی قوی است که می تواند رشد سلول های سرطانی را کاهش داده و اثر بخشی داروهای مربوط به شیمی درمانی را نیز افزایش دهد، اما استفاده از آنها به صورت سنتی با چالش های جدی از جمله جذب پایین دارو و اکسید شدن سریع روبرو است. در این مطالعه نانوسامانه ی لیپوزومی حاوی ماده موثره ی زنجبیل به منظور بهبود شاخصه های ضد توموری آن، طراحی و ویژگی های فیزیکوشیمیایی آنها مورد ارزیابی قرار گرفته است. نانوحامل های لیپوزومی با استفاده از فسفولیپید سویا و کلسترول با نسبت های مولی 30 و 70 درصد و با روش هیدراتاسیون فیلم نازک ساخته و اسانس زنجبیل درون آنها بارگذاری شد. سپس عمل هیدراتاسیون انجام و اندازه ی نانوسامانه ی لیپوزومی با استفاده از سونیکیت حمامی کاهش داده شد و در پایان، شاخصه های فیزیکوشیمیایی آنها با استفاده از دستگاههای زتا سایزر و SEM ارزیابی و میزان رهایش اسانس در دمای C° 37 محاسبه گردید. راندمان انکپسولاسیون، اندازه و شارژ سطحی نانوسامانهی حاوی اسانس زنجبیل در این پژوهش به ترتیب 56 / 41 درصد، mm 52 / 5 و mV 19 / 27 - می باشد. همچنین پروفایل رهایش اسانس نشان میدهد که نانوسامانه ی حاضر آهسته رهش بوده و حداکثر رهایش اسانس از آن در طی 48 ساعت، 62 / 5 درصد است. بررسی مورفولوژی ذرات با استفاده از میکروسکوپ الکترونی ضمن تایید کروی بودن نانوذرات، نشان میدهد که نانو سامانه ی حامل اسانس، همگن و از توزیع مناسبی برخوردار است. در پژوهش حاضر اسانس زنجبیل درون حامل های لیپوزومی بارگذاری شد و ویژگی های فیزیکوشیمیایی آنها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این بررسی ضمن تایید آهسته رهش بودن سامانه های مذکور، نشان میدهد که این نانوسامانه ی آنیونی از ویژگی های مناسبی از جمله راندمان انکپسولاسیون بالا، توزیع همگن، مورفولوژی کروی و اندازه ی زیر 100 نانومتر برخوردار است. بدین ترتیب نانو حامل لیپوزومی می تواند به عنوان حاملی مناسب جهت رسانش اسانس زنجبیل به سلول ها باشد.

کلیدواژه ها:

گیاهان دارویی ، زنجبیل ، لیپوزوم ، نانو زیست فناوری ، نانو حامل ، سرطان معده