بررسی تاریخی اوضاع اجتماعی، سیاسی و فرهنگی شهرستان دزفول براساس گزارشات، سفرنامه ها ، خاطرات و یادداشت‌های سیاحان و مستشرقین اروپایی قرن 19 و 20 میلادی (اواخر قاجاریه تا اواسط پهلوی )

در برنامه‌ها یکی از معتبرترین و موفق‌ترین انواع منابعی هستند که از طریق آن‌ها می‌توان اطلاعات مفید و جامعی در مورد یک منطقه و ساکنان آن به دست آورد. در بسیاری از سفرنامه ها ، اشارات دقیقی به موقعیت جغرافیایی ، اوضاع حکومتی، اعتقادات و آداب محلی، آثارو ابنیه تاریخی و.... شده است . از قرن نوزدهم میلادی علاوه بر سفرنامه سیاحان، شاهد انتشار گسترده گزارشات و خاطرات افرادی هستید که نه به عنوان جهانگرد بلکه در راستای تحقق اهداف مختلفی مانند نظامی، اقتصادی، سیاسی، باستان‌شناسی و.... به ایران آمده‌اند . گرچه قالب بازدیدکنندگان فقط قسمتی از خاک ایران را درنوردیده اند اما از خدمتتان-و دزفول به عنوان یکی از شهرهای اون به آن - به سبب شرایط ویژه به اقتصادی و ارتباطی که در قرن نوزدهم و بیستم میلادی داشته‌اند بارها و بارها بود تفصیل در صد برنامه‌ها که در گزارشات نام برده شده است . توصیف آب و هوا ، معرفی راه‌ها و رودخانه‌ها ، وجه تسمیه ، شرح مکرر پل باستانی و آسیاب های‌هاچی، معرفی خوانین به مقام محلی، اشاره به نوع معماری و فضاهای شهری، نقل باورها و اعتقادات و در نهایت مقایسه با شهر همسایه-و البته رقیب-شوشتر، از مواردی هستند که در سفر نامه‌ها و نوشته‌های اروپاییان دزفول را بدان‌ها شناسانده اند .

کلیدواژه ها:

سفرنامه ، دزفول ، سیاحان اروپایی ، غرور نوزدهم و و بیستم میلادی