نگرشی بر قمش های شهرستان دزفول

شهرستان دزفول به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی در طول دوران اسلامی یکی از مراکز مهم تحولات سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی ایران بوده است. به ویژه در محدوده زمانی دوران صفوی و قاجار که بر پایه تعدادی از مساجد، با معابر، حمام و.... در این شهر باقی مانده است که مطالعه سیرتطور و تحول معماری منطقه را ممکن سازد. بافت قدیمی شهرستان دزفول از نظر هماهنگی با طبیعت و اقلیم محل دین‌ورزی است. سازگاری ساکنین با آب‌وهوای گرم و مرطوب و طاقت‌فرسا یک تابستان که گاهی تا پیش از 50 درجه سانتی‌گراد حمید سر. گرما و رطوبت نسبتاً زیاد هوا شرایط سختی را در تابستان برای ساکنین ایجاد می‌کند . آن‌ها برای مقابله با این مشکل در بافت خانه‌ها و شهر خود راهکارهای بسیار ابداع کرده‌اند. یکی از تدابیر ایجاد فضاهای به نام ( قمش) گیاه ( سربطاق) می‌باشد. این سربطاق ها محل دسترسی به آب قمش ها و قنات ها بوده است. فضای سربطاق ها دارای هوای خنک و دو بود و با توجه به گرما و رطوبت بسیار زیاد روزهای تابستان محل برای فرار از گرمای شدید برای ساکنین بوده است ضمناً منبع تغذیه آب شهر به جای سفره‌های آب زیرزمینی، رودخانه‌های دز و کانون بوده است. در این پژوهش (بخش کاربری قمش بد مالی و تزیینات آن) در شهرستان دزفول به دلیل برخورداری از سابقه کهن در زمینه معماری و شهرسازی مشکل گرمای شدید پیش از شش ماه سال و آب‌رسانی رودخانه به زمین‌های کشاورزی و شر نسبی، مورد مطالعه قرار گرفته است . اصول حاکم بر ماری آن به لحاظ تأمین نیازهای حرارتی و تا ( و نقاب به شهرستان دزفول و مقابله با شرایط نامساعد اقلیمی تعیین‌شده است .

کلیدواژه ها:

قمش ، سفته ، معماری ، تزئینات