بررسی اثر توامان زمان آبیاری تکمیلی و تاریخ کشت بر افزایش بهره وری آب در شرایط دیم(گیاه عدس)

آبیاری تکمیلی به عنوان یکی از مدیریت های زراعی موثر در افزایش بهره وری و عملکرد محصول در شرایط دیم مطرح است،با توجه به بحث توابع تولید، زمان آبیاری تکمیلی یکی دیگر از عوامل مهم در میزان افزایش محصول می باشد. به منظوربررسی اثر زمان آبیاری تکمیلی و اثر متقابل آن با تاریخ کاشت، دو عامل آبیاری تکمیلی ( تک آبیاری در مرحله ی دانه بندی T1 و تک آبیاری در مرحله ی پر شدن غلاف T2) و تاریخ کاشت (کاشت در 15 فروردین ماه D1 و کاشت در 25 فروردین ماه D2) تعیین شدند و آزمایشی در سال 1390 در مزرعه ی تحقیقاتی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین انجام شد. آزمایش در قالب طرح کامل تصادفی و با چهار تیمار و سه تکرار اجرا گردید، تیمار ها شامل: DIT1: کاشت در 15 فروردین – تک آبیاری در مرحله ی دانه بندی DIT2: کاشت در 15 فروردین – تک آبیاری در مرحله ی پر شده غلاف D2T1: کاشت در 25 فروردین – تک آبیاری در مرحله ی دانه بندی D2T1: کاشت در 25 فروردین – تک آبیاری در مرحله ی پر شده غلاف نتایج نشان داد برای کشت در تاریخ 15 فروردین، اعمال تیمار تک آبیاری در مرحله ی دانه بندی باعث شد عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکی به ترتیب 280 % و 210 % بیشتر از تک آبیاری در مرحله ی پرشدن غلاف شد. هم چنین شاخص برداشتدر سطح 1% معنی دار شد، سایر اجزای عملکرد از جمله ارتفاع بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه، تعداد دانه در بوته ،تعداد شاخه های فرعی و نسبت پوکی تفاوت معنی داری نداشتند. از طرفی با تاخیر در زمان کاشت یعنی کشت در 25فروردین، زمان آبیاری تکمیلی تنها برای تعداد دانه در غلاف در سطح 5% معنی دار شد و عملکرد دانه، بیوماس و دیگر اجزایعملکرد تفاوت معنی داری نداشتند. در واقع نتایج نشان داد که تاخیر در زمان کاشت علاوه بر اینکه تاثیر مستقیم بر رویکاهش محصول دارد، همچنین تاثیر آبیاری تکمیلی را از بین برد در حالیکه این تیمار برای زمان کاشت 15 فروردین معنی دار بود.

کلیدواژه ها:

آبیاری تکمیلی ، زمان کاشت ، کشت دیم ، افزایش بهره وری ، مدیریت های زراعی