بررسی امکان توسعه کشت کلزا در شرایط دیم شمال استان خوزستان با استفاده از ارقام اصلاح شده

تامین بخشی ار نیاز کشور به روغن با توجه به واردات و افزایش مصرف سرانه آن توسعه کشت دانه های روغنی را جهت تامین روغن های خوراکی به منظور رسیدن به خودکفایی اجتناب ناپذیر می سازد در این طرح با هدف دستیابی به رقم یا ارقام سازگار با شرایط کشت دیم ، تعداد هفت رقم برتر کلزای بهاره به دست امده از آزمایشات مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد به همراه رقم Shiralee (توصیه شده موسسه دیم) و رقم هیبرید هایولا 401 (به عنوان شاهد) جمعا نه رقم، در قالب یک طرح تحقیقی - ترویجی (on farm) در منطقه شمال استان خوزستان مورد مقایسه و ارزیابی عملکرد قرار گرفتند . در این طرح تعداد 7 رقم برتر کلزای بهاره به دست امده از آزمایشات بررسی نسل های در حال تفکیک کلزا در مرکز تحقیقات صفی آباد به همراه رقم شیرالی و هایولا 401 (جمعا نه رقم) در قالب یک طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در منطقه دیم قیلاب مورد مقایسه و ارزیابی قرار گرفتند هر رقم بر روی شش خط به طول پنج متر و با فاصله خطوط 37/5 سانتی متر کشت شد. پس از ثبت مراحل فنولوژیکی ارقام در مرحله برداشت پلات های آزمایشی پس از حذف حاشیه مناسب ، مساحت شش متر مربع ، جهت ارزیابی عملکرد و اجزای عمکلرد برداشت گردید . نتایج به دست آمده از تجزیه واریانس و گروه بندی میانگین های حاصله از خصوصیات ثبت شده نشان از وجود اختلافات کاملا معنی دار بن ارقام دارد به گونه ای که از نظر عمکلرد دانه ارقاک هایولا 401 و لاین 4 به ترتیب با متوسط 1830 و 1750 کیلوگرم در هکتار رتبه اول و دوم را احراز کرذند. از نظر شاخص برداشت ازقام هایولا 401 و لاین 4 به رتیب با مقادیر 31/43 و 29/85 رتبه اول و دوم را احراز کرده و رقم شیرالی با میزان 16/87 رتبه آخر را به دست آورد از نظر روز تا شروع گلدهی رقم شیرالی با متوسط 110 روز رتبه اول و بیشترین میزان را به خود اختصاص داده بقیه ارقام همگی در گروه دوم قرار گرفتند. در این میان لاین 2 با متوسط 86 روز کمترین مقدار را نسبت به شاهد (88 روز)9 داشت از نظر تعداد روز تا رسیدگی نتایج به دست آمده اختلاف کاملا معنی داری را در بین تیمارهای آزمایش نشان داده به گونه ای که رقم شیرالی با متوسط 173 روز دیرزس ترین و لاین های 1 و 4 با متوسط 151 روز زودرس ترین ارقام در این آزمایش نسبت به شاهد (155 روز) بودند در مجموع با توجه به نتایج و مشاهدات ثبت شده می توان لاین 4 را به عنوان رقم همردیف هیبرید هایولا 401 از نظر خصوصیات فنولوژیکی و عمکلرد دانه در شرایط کشت دیم مناطق شمال استان خوزستان معرفی کرد.

کلیدواژه ها:

کلزا ، عملکرد و اجزای عملکرد ، مناطق دیم