ارتباط تجاری بنادر و مراکز تجاری شمال و جنوب خلیج فارس با محوطههای همزمان با دورهی اشکانی و ساسانی در سواحل دریای مدیترانه بر اساس مدارک نوشتاری و باستانشناختی به دست آمده

اطلاعاتی که دربارهی فعالیتهای تجاری بین ایران و دنیای مدیترانه داریم بیشتر به شکل شواهد و منابع مکتوب است. طی سالهای اخیر در کاوشهایی که در محوطههای کلیدی دورهی اشکانی و ساسانی سواحل خلیج فارس به خصوص سواحل جنوبی انجام گرفته مدارک و مواد فرهنگی زیادی به دست آمده که نشان دهندهی وجود ارتباط تجاری گسترده بین بنادر ایرانی سواحل خلیج فارس و بنادر مدیترانه است. در محوطههای پارتی و ساسانی واقع در سواحل جنوبی خلیج فارس کاوشهای زیادی انجام شده است. طی این کاوشها به غیر از تولیدات و مواد محلی، شمار فراوانی مواد فرهنگی با منشأ خارجی نیز یافت شده است. از جملهی این مواد میتوان به شیشههای رومی/مدیترانهای، برنزها و ظروف فلزی حکاکی شده، سکهها، سفال قرمز ظریف رومی تراسیگیلاتا، سفال لعابدار با لعاب سربی، و دیگر اشیای رومی اشاره کرد. برخلاف سواحل جنوبی، در سواحل شمالی خلیج فارس کاوشهای اندکی انجام شده که تنها در سیراف مواد فرهنگی محدودی مربوط به دنیای روم و مدیترانه به دست آمده است.هدف اصلی این تحقیق مطالعهی مواد فرهنگی باستانشناختی به دست آمده از محوطههای باستانیست که ارتباط تجاری بین امپراتوری اشکانی و ساسانی و دنیای مدیترانه را ثابت میکنند. با مطالعهی این مواد دانش ما از برهمکنشهای بین این دو حوزه در این دوران بیشتر میشود. از سوی دیگر، از آنجا که چگونگی و حجم مبادلات تجارت دریایی دورهی اشکانی و ساسانی در مقایسه با دورههای قدیمتر و جدیدتر نامشخص است، ضروریست مدارک باستانشناختی که تجارت دریایی بین این دو منطقه را اثبات میکنند، مطالعه شوند

کلیدواژه ها:

پارت ، ساسانی ، مدیترانه ، سفال ، شیشه ، سکه ، ظروف فلزی