بررسی تپه گیان

غرب ایران از جهت مطالعات مربوط به دوران پیش از تاریخ از اهمیت ویژه ای برخوردار است . بر همین اساس بسیاری از محققین از آغاز مطالعات باستان شناسی در ایران به این منطقه روی آوردند بی تردید یکی از علل گرایش محققین به این منطقه ، ایجاد ارتباط بین ادوار تمدنی ایران و بین النهرین بود چنانکه با انجام مطالعات گسترده باستان شناسی در بین النهرین ناخودآگاه دامنه فعالیت بسیاری از این هیات ها به ایران نیز کشیده می شد .ادوار مختلف پیش از تاریخ ایران ، خصوصاً دوران های نوسنگی و دوران استقرار در دهکده ها تا آغاز دوران شهر نشینی ، از مقاطع مورد توجه پژوهشگران است ، گیان در دوران حد فاصل بین نوسنگی تا هزاره اول قبل از میلاد از اهمیت شایان توجهی برخوردار است چنانکه به عنوان یک منطقه شناخته شده در غرب ایران ، مبنایی برای طبقه بندی و شناخت سایر مکان های هم فازو هم دوره خود گردید و در مراحلی تحت عنوان فرهنگ گیان ، دامنه و گستره آن بخش عمده ای از زاگرس میانی را در بر گرفت . بر همین مبنا در جداول گاهنگاری دوران پیش از تاریخ ایران ، گیانبه عنوان یک شاخص مطرح گردید .به عنوان نمونه می توان به جداول و طبقه بندی پرفسور مک کان برای تقسیم بندی ادوار مختلف تمدنی ایران پیش از تاریخ اشاره نمود که گیان به عنوان مرکز غرب ایران طرح شده است . اما در سالهای پس از جنگ جهانی دوم ، نام گیان حذف گردید که این مساله ناشی از دو عامل بود یکی به کاوش های علمی در سایر مکان های همجوار گیان در منطقه غرب ایران و دیگری غیر علمی بودن روش کاوش و حفاری در تپه گیان از دید بسیاری از محققین . بی شک حفاری و کاوش تپه گیان نقطه برزخ میان کاوشهای غیر علمی و کاوشهای علمی در باستان شناسی ایران است در آن محدوده تاریخی باستان شناسی ایران ، هنوز سیتسم لایه نگاری به معنای امروزین آن مطرح نبود و آنچه در زمان کاوش اهمیت داشت ، یافتن سرمنشا سفال های خاص منطقه گیان و برنزهای لرستان بود .

کلیدواژه ها:

نوسنگی neolithic ، شهرنشینی urbanism گیان ، گاهنگاری chronology نهاوند ، کاوش وحفاری excavation