خروج از دولت رانتیر با اقتصاد مقاومتی نفت

دولت جمهوری اسلامی ایران که اقتصاد آن متکی بر نفت و گاز است و خاصیت رانتپذیری بالایی دارد چراکه رانت از منابع طبیعی حاصل میشود و مالکیت این منابع طبیعی در دست دولت است. اهمیت دولت نفتی و اقتصاد رانتی و خصوصیات آن، به ویژه برای بررسی تحولات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و حتی فرهنگی، نکتهای است که بسیاری از صاحبنظران اقتصادی و اندیشمندان علوم سیاسی واجتماعی بر آن تکیه کرده اند. هنگامی که نفت به عنوان تنها منبع مهم درآمدی برای دولتهای رانتی تبدیل میشود این باور را در اذهان مردم نهادینه می کند که وظیفه اداره کشور به عهده دولت است و این دولت است که باید مخارج سنگین کشور را تامین کند. این درحالی است که تلقی مردم دیگر کشورها از دولت، اساسا با این انتظارات کاملاً فاصله دارد.فاصله میان مردم و این دولتها مضاعف می شود. دولت رانتی بر درآمدهای مالیاتی یا مشارکت مردم در تولید ثروت متکی نیست؛ اینگونه، دولت به نحوی سیری ناپذیر میکوشد تا در همه عرصههای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی دخالت نماید.دولت رانتی نفتی آثار مخرب اقتصادی و تبعیضهای ناروا در پی دارد. بین مردم فاصله میاندازد و مشکلات و تنشهای سیاسی را تشدید میکند. تاریخ گذشته ایران از حوادث دولت رانتی حکایت می کند، کودتای 28 مرداد ، جنگ ایران و عراق ، فشارها و تحریم های نفتی همه از نقش مخرب نفت در جامعه ایران می گوید.در عصر کنونی جامعه ما شاهد است که تکیه بیش از حد به انرژی)نفت و گاز( در بودجه کشور مشکلات اقتصادی و حتی امنیتی برای جامعه بوجود آورده است.راه نهایی خروج از دولتهای رانتی عدم تکیه زیاد به این گونه درآمدها است.در این مقاله در مقام نظر به راه کارهای ممکن برای خروج از دولت رانتی با تکیه بر اقتصاد مقاومتی تاکید شده است.شیوه کار تجزیه و تحلیل و توصیف بوده است.

کلیدواژه ها:

دولت رانتیری ، اقتصاد مقاومتی