بررسی و تعیین روابط عمق- سطح - مدت بارش، مطالعه موردی: ناحیه میانی استان آذربایجان غربی

بررسی و ترسیم منحنی های عمق، مساحت و تداوم بارندگی (DAD) در هر منطقه جهت برآورد مطلوبی از میزان بارش مورد استفاده قرار می گیرند. این طرح برای ناحیه میانی استان آذربایجان غربی انجام شده است. مساحت محدوده مورد مطالعه و تحقیق 11900 کیلومترمربع است. تعدادایستگاههای مورداستفاده در این تحقیق 50 ایستگاه باران سنجی و دو ایستگاه ثبات می باشد. اطلاعات و آمار بارندگی ایستگاه ها از بدو تاسیس تا 1374 جمع آوری شد. تعداد 10 رگبار فراگیر وحداکثربرای محدوده مورد مطالعه انتخاب واستخراج شده وگراف بارش تجمعی آنها رسم شد . از روی ایستگاه های ثبات بارش های 1، 3، 6، 9، 12، 18، 24 ساعته برای ایستگاه های معمولی استخراج شد. برای هر یک از بارش ها معادله گرادیان با برقراری رابطه بین ارتفاع و بارندگی استخراج شد. معادله گرادیان هر بارش جهت ترسیم خطوط هم باران به GIS وارد شد.برای هربارش سطح بین خطوط هم باران، مساحت افزایشی، حجم بارش خالص، حجم بارش تجمعی و متوسط حداکثر بارش مشخص شد. منحنی اولیه DAD برای هربارش رسم شد. در منحنی اولیه هر بارش در هر پایه زمانی به ازای هر سطح معین بارش محاسبه شد. برای رسم منحنی های نهایی در هر پایه زمانی ابتدا میانه مقدار بارش به ازای سطح های معین برای بارش های انتخابی محاسبه و سپس اقدام به رسم منحنی های DAD شد. بررسی منحنی های عمق-سطح-مدت بارش نشان می دهد که در هرتداوم بارندگی 1، 3، 6، 9، 12، 18، 24 ساعته همواره با افزایش مساحت تحت پوشش بارش، مقدار بارش کاهش می یابد و هم چنین این بررسی ها حاکی از آن است که مقادیر بارش 1و 3ساعته از هم دوربوده ولی درموردبارندگی های 6و 9و 12 و 18 ساعته مقادیربارش به هم نزدیک میباشند. منحنی های 6و 9و 12 و 18 ساعته تقریبا موازی با یکدیگربوده و دارای اختلاف بارش 25 میلیمتر در مساحت های مختلف است. اختلاف بین مقادیر بارش تداوم های 6و 9و 12 و 18 ساعته با افزایش سطح کاهش یافته ودرمساحت 15000 کیلومترمربع به 10 میلی مترمی رسد. اختلاف بین مقادیربارش تداوم های 1و 3ساعته با افزایش سطح کاهشیافته بطوریکه در مساحت یک کیلومترمربع 35 میلی متربا افزایش سطح به 15000 کیلومترمربع میزان اختلاف به 9 میلی مترمی رسد . اختلاف بین مقادیر بارش 18 و 24 ساعته باافزایش سطح کاهش یافته و درسطح یک کیلومترمربع 35 میلی مترودرسطح 15000 کیلومترمربع به یک میلی متر می رسد.

کلیدواژه ها:

عمق بارش ، مدت بارش ، سطح بارش ، روابط ، آذربایجان غربی