تهیه نقشه های پهنه بندی شتاب طیفی برای مناطق لرزه خیز استان خوزستان

اگرچه با دانشکنونی بشر، امکان جلوگیری و یا حتی پیشبینی وقوع پدیده طبیعی زلزله وجود ندارد، ولی با طراحی ساختمانها بصورت مقاوم دربرابر زلزله و همچنین مقاوم سازی لرزهای ساختمانهای موجود میتوان خطرات ناشی از آن را به حداقل رساند. اما قطعا پیشنیاز طراحی ایمن و نیز مقاوم سازی لرزه ای سازه، داشتن تخمینی مناسباز میزان نیروهای ناشی از زلزله استکه با توجه به ماهیتتصادفی پدیده زلزله چنین تخمینی باید در یکچارچوب احتمالاتی که با نام تحلیل احتمالاتی خطر لرزهای شناخته میشود صورت گیرد. در این تحلیل، با استفاده از ترکیب قوانین آمار و احتمالات و دادههای لرزه خیزی، احتمال وقوع سالیانه یک پارامتر حرکت نیرومند زمین ناشی از زلزله برآورد میگردد. اگرچه تا مدتها این پارامتر حرکت، شتاب حداکثر زمین انتخاب میگشت، اما در سالهای اخیر و با توجه به تغییر طیف طرح آیین نامهها از طیفهای مقیاس شده به طیفهای خطر یکنواخت، شتابهای طیفی جایگزین شتاب طیفی حداکثر زمین شدهاند و نقشههای شتاب طیفی جای نقشههای شتاب داکثر زمین را گرفتهاند. تهیه چنین نقشههایی با استفاده از تحلیل احتمالاتی خطر لرزهای برای شهرهای واقع در مناطق لرزه خیز استان خوزستان که عموما در شمال آن قرار گرفتهاند هدف اصلی این مقاله را تشکیل میدهد. اهمیت استان خوزستان از نظر اقتصادی، صنعتی، تجاری و ... و همچنین قرار داشتن بخشعظیمی از مهمترین تاسیسات زیربنایی کشور نظیر پالایشگاهها، تاسیسات نفتی و پتروشیمی و نیز سدهای بزرگدر این استان، که بعضا در نواحی لرزهخیز آن احداث شدهاند، نشانگر لزوم تهیه چنین نقشههایی جهت تخمین درست خطرات لرزهای در این گستره میباشد. نقشههای حاصل شده در این تحقیق نشانگر سطح نسبی خطر لرزهای زیاد در شهرهای واقع در مناطق لرزهخیز این استان و مشابه با آنچه که در آییننامه 2800 ایران ذکر شده، میباشد که این مساله لزوم توجه هرچه بیشتر به مقاومسازی سازههای موجود در این گستره و نیز طراحی سازههای جدید بصورت مقاوم در برابر سطوح بالای خطر زلزله را به اثبات میرساند. همچنین مقایسه طیفهای خطر یکنواخت تعیین شده برای شهرهای هدفدر این گستره با طیفپیشنهادی آییننامه 2800 ایران نشانگر شباهتطیفها در زمانهای تناوبکوتاه و تفاوت آنها در سایر زمانهای تناوب است.

کلیدواژه ها:

زلزله ، تحلیل احتمالاتی خطر لرزهای ، نقشه شتاب طیفی ، طیفخطر یکنواخت ، خوزستان