بررسی راندمان انتقال و توزیع آب و ارائه راهکارهایی جهت کاهش تلفات آب در شبکه آبیاری شمال شرق اهواز

بهره برداری از منابع آب با ایجاد سدهای مخزنی و یا چاه های عمیق امکان پذیر است ولی این امر با صرف هزینه های سنگین ریالی صورت می گیرد به طور کلی یکی از بهترین روش های مدیریت آب های شیرین، ایجاد راهکار هایی برای کاهش تلفات و افزایش بهره وری آب می باشد. دراین تحقیق که بر روی شبکه آبیاری شهرستان باوی در استان خوزستان با 21000هکتار و 138 کیلومتر طول کانال های شبکه که شامل کانال های انتقال و توزیع بتنی درجا ازنوع ذوزنقه ایی و پیش ساخت می باشد به ارزیابی راندمان انتقال و توزیع و هدر رفت آب از این کانال ها به صورت صحرایی انجام گرفت. در ابتدا 34 بازه که مشخص کننده وضعیت شبکه بوده انتخاب شد. اندازه گیری های افت دبی به روش ورودی و خروجی صورت گرفت. تمام اندازه گیری های روی بازه های منتخب از کانال ها در فصل زمستان توسط مولینه با سه بار تکرار انجام گردید. با استفاده ازاندازه گیری های مستقیم، محاسبه افت دبی در واحد طول کانال و راندمان انتقال و توزیع منطقه برآوردشد، که نتیجه آن راندمان کانال های انتقال 86 در صد و متوسط تلفات نشت 69 لیتر بر ثانیه در کیلومتر برآورد شد. برای کانال های توزیع درجا راندمان 89 درصد و تلفات نشت 48 لیتر بر ثانیه در کیلومتربوده و برای کانال های پیش ساخت راندمان 88 درصد و نشت 12 لیتر بر ثانیه در یک کیلو متر برآورد گردید. راندمان کل شبکه آبیاری باوی 87 درصد و نشت متوسط شبکه 43 لیتر برثانیه در کیلومتر می باشد. از مهمترین علل تلفات هدر رفت آب از کانال های شبکه شهرستان باوی، شکستگی، ترک بتون کانال ها و درز های انتقباض بوده است از دیگر عوامل تلفات نشت، رسوب و علف های هرز می باشد و در کانالت ها تنها علت تلفات آب نشت از درزهای انقباض بوده است.

کلیدواژه ها:

راندمان ، تلفات ، نشت ، کانال ، شهرستان باوی