بررسی و ارزیابی میزان مصرف انواع فرآورده های نفتی و ضرورت جایگزینی گاز طبیعی به لحاظ ارزش اقتصادی و کاهش اثرات زیست محیطی

در کشور ما 98/6 درصد از عرضه انرژی اولیه مربوط به عرضه نفت خام و فرآورده های نفتی و گاز طبیعی می باشد و هر نوع استفاده غیر کارا از حامل های انرژِ می تواند عمر ذخایر پایان پذیر نفت و گاز را کاهش دهد و علاوه بر آن صدمات گسترده و جبران ناپذیری به محیط زیست وارد کند. هدف بررسی و ارزیابی میزان مصرف انواع فرآورده های نفتی و ضرورت جایگزینی گاز طبیعی به لحاظ اقتصادی و زیست میطی می باشد. روش تحقیق: در این تحقیق با جمع آوری اطلاعات در خصوص مصرف انواع فرآورده های فسیلی در طی سالهای 82-1380 در سطح استان مازندران اقدام به آنالیز گازهای خروجی از منابع ثابت و متحرک به لحاظ اثرات زیست محیطی آنها و نیز مقایسه ارزش اقتصادی فرآورده های نفتی با گاز طبیعی پرداخته شده است. نتایج تحقیق و دستاوردها: یافته ها نشان دادند میزان مصرف بنزین در استان مازندران طی سالهای 80 لغایت 82 به دلایل مختلف روند افزایشی داشته و در سال 82 به حدود 3 میلیون لیتر در روز رسیده است که قیمت تمام شده آن به ازای هر لیتر 650 ریال در ایستگاههای فروش سالیانه بالغ بر 705/250/000/000 ریال و نفت کوره 25/695/000/000 ریال برآورد گردید. نتایج نشان دادند که با جایگزینی گاز طبیعی، مصرف نفت سفید در سالهای مورد بررسی سیر نزولی و نفت گاز تقریباً ثابت بوده است اما به لحاظ اینکه قیمت فرآورده های نفتی سالیانه افزایش یافت باعث گردید که با وجود سیر نزولی و ثابت ماندن فرآورده های یاد شده ارزش ریالی آنها نسبت به سالهای قبل رشد زیادی را نشان دهد. لازم به ذکر است با جایگزینی گاز طبیعی د بخشهای مختلف مصر می توان به لحاظ اقتصادی صرفه جویی عظیمی را ایجاد کرد. به عنوان نمونه در شهرستان چالوس مثلاً مصرف گاز طبیعی نسبت به نفت سفید 1968 برابر بوده است اما این نسبت در مورد اختلاف قیمت چندان قابل ملاحظه نبوده و حدود 1/33 برابر بوده است. یعنی با تأمین ا نرژی تقریباً نزدیک به نفت سفید از گاز طبیعی می توان صرفه جویی چشمگیری را بوجود آورد. به لحاظ زیست محیطی نیز نتایج نشان دادند صنایعی که با فرآورده های نفتی (مازوت و نفت گاز) از سوخت گاز استفاده می نمایند از کمترین آلودگی زیست محیطی برخوردار هستند. در بخش حمل و نقل نیز نتایج گویای آن هستند خودروهای پیکان (با هر دو نوع سیستم سوخت رسانی)، پراید، رنو، پاترول و غیره با سییستم سوخت رسانی کاربراتوری از آلاینده های شدید محیط زیست (گاز Co و Hc) محسوب می شوند. لذا جایگزین کردن گاز طبیعی بجای دیگر فرآورده های نفتی در تمام بخشها بخصوص حمل و نقل به لحاظ اقتصادی و زیست محیطی سودمند بوده و انجام گامهای مؤثر و عملی تر در جهت تحقق به آن پیشنهاد می گردد.

کلیدواژه ها:

گاز طبیعی ، فرآورده های نفتی ، ارزش اقتصادی ، اثرات زیستی محیطی