پهنه بندی کیفی آب رودخانه دره مراد بیک همدان بر اساس شاخص کیفی آب با بهره گیری از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)

رودخانه ها به عنوان یکی از منابع اساسی تامین آب برای مصارف گوناگون از جمله کشاورزی، شرب و صنعت مطرح می باشند . از اینرو پایش کیفیت این منابع با توجه به خشکسالی های اخیر و توسعه شهری و روستائی یکی از وظایف مهم در حیطه مدیریت محیط زیست می باشد . با توجه به اهمیت رودخانه دره مرادبیک در تامین آب مصرفی شهر همدان و همچنین تخلیه آلایند ه های متعدد به آن، ارزیابی کیفی آب این رودخانه ضروری به نظر می رسد . از طرفی پهنه بندی آلودگی و ارائه تصویر صحیح از وضعیت کیفی آب های سطحی توسط سامانه اطلاعات جغرافیایی GIS باعث می گردد تا هرگونه تصمیم گیری مدیریتی که اثرات زیست محیطی آن بصورت مستقیم ویا غیر مستقیم متوجه آب های سطحی کشور باشد، با آگاهی بیشتری اتخاذ گردد . در این مطالعه که از نوع مقطعی می باشد، نمونه برداری در طول 7 ماه از 6 ایستگاه مورد نظر انجامیافته و پارامترهای کیفی شامل دما، اکسیژن محلول ،BOD ، کلیفرم مدفوعی، نیترات، فسفات ، pH، هدایت الکتریکی، کل جامدات، کل جامدات محلول و معلق، در طول رودخانه مورد بررسی قرار گرفته است و داده های حاصل با استفاده از شاخص کیفی آب آشامیدنی (NSFWQI) تجزیه و تحلیل گردید و سپس مسیر رودخانه با استفاده از نرم افزار GIS پهنه بندی گردید . نتایج حاصله نشان می دهند که میانگین شاخص NSFWQI در بهترین وضعیت که مربوط به ایستگاه اول می باشد 62/78 بوده که نشانگر وضعیت متوسط کیفیت و در بدترین حالت که مربوط به ایستگاه شماره 27/49 بوده که مشخص کننده وضعیت بد کیفی می باشدبراساس این مطالعه شاخص کیفیت NSFWQI شاخص مناسبی جهت پهنه بندی این رودخانه معرفی می گردد . با پایش عوامل فیزیکی، شیمیایی و میکروبی و همچنین با کنترل شاخص های کیفی مذکور در ایستگاه های مورد نظر، اثرات زیست محیطی آلودگی در قسمت های مختلف رودخانه مشهود بوده و امکان تصمیم گیری در خصوص نحوه استفاده از آب در بخش های مختلف آن را برای مسئولین ذیربط فراهم سازد.