بررسی تاثیرپذیری شاخص بیولوژیکی (گلسنگ) در مواجهه با آلاینده ها ی دی اکسیدگوگرد ، دی اکسید نیتروژن و ازن در محیط شهری

گلسنگ (Lichen)، به دلیل موجودیت در شرایط آب و هو ایی مختلف و حساسیت زیاد به آلاینده های هوا، خصوصا دی اکسیدگوگرد، نیتروژن ، ازن و فلوئور به عنوانیکی از شاخص های بیولوژیکی در کنترل آلودگی هوا مطرح است . دی اکسیدگوگردیکی از آلاینده های هوا در اکثر مناطق شهری و صنعتی است، علاوه بر اینکه بر روی سلامتی انسان اثر گذار است بروی گیاهان ، جانوران و اشیاء نیز اثرات سوئی را بر جای می گذارد ؛ لذا پایش و کنترل آن از اهمیت زیادی برخوردار است . در این تحقیق تجربی، گلسنگ lecanora muralis را درون bag های مخصوص و در تماس با گاز دی اکسید گوگرد در غلظت های 40 ، 100 و 200 ppb قرار داده شد. گلسنگ ها بعدا ز سه ساعت تماس با گاز NO2,SO2 و یک ساعت تماس با گاز به آزمایشگاه منتقل شده و کلروفیل آن (کلروفیل a , b) کلروفیل a+b و نسبت OD435/OD415 از طریق غوطه ور ساختن تقریبا 20 میلی گرم از وزن خالص گلسنگ در 10 میلی لیتر محلول DMSO استخراج شد. جهت تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده از نرم افزار SPSS و Excel و همچنین از آزمون T-test جهت تحلیل رابطه بین متغیرهای غلظت آلاینده و میز ان تخریب کلروفیل (a+b و a,b ) استفاده شده است. میزان تخریب کلروفیل در نمونه های درمعرض تماس با دی اکسیدگوگرد و دی اکسید نیتروژن و ازن نسبت به نمونه شاهد در بعضی از غلظت ها، افزایش قابل توجه بود. نتیجه گیری: بیواندیکاتورهایی مانند گلسنگ به دلیل توزیع جغرافیایی گسترده و جذب آلاینده های هوا قابل کاربرد در مناطق آلوده و دور افتاده می باشند ، بنابراین با استفاده از گلسنگ ها امکان تعیین کیفیت هوا وجود دارد . پایش آلودگی هوا با استفاده از شاخص های زیستی بعنوان راهکاری موثر و اقتصادی از طریق سنجش مستقیم هوای آزاد امکانپذیر می باشد.

کلیدواژه ها:

بیواندیکاتور ، گلسنگ ، آلودگی هوا ، دی اکسیدنیتروژن ، ازن