برنامه ریزی سناریویی ابزاری نوین برای مدیریت بحران

مبهم بودن شرایط، گسستگی اتفاقات در حال وقوع، غیرقابل پیش بینی بودن آینده و پیچیدگی محیط از جمله ویژگی های شرایط بحرانی می باشند که برای واکنش مناسب می بایست از پیچیدگی ها کاسته و آینده را تا حد امکان مورد بررسی قرار داد تا از غافلگیر شدن جلوگیری نمود. برنامه ریزی سناریویی یکی از ابزارهای نوین مدیریت استراتژیک است که معنا و بُعد جدیدی به نحوه تفکر، تدوین و اجرای برنامه های استراتژیک در سازمان داده است. از بحران های طبیعی تا بحران های سازمانی گرفته، مدیران به منظور دفع یا اداره مناسب بحران نیازمند داشتن زمینه های ذهنی مناسب از وقایع در حال رخ دادن می باشند. سناریوپردازی روشی است که با آن می توان آینده های موجه را توصیف، علائم هشدار دهنده برای رخ دادن هر سناریو را شناسایی و عوامل اصلی تشکیل دهنده هر سناریو را پیش بینی نماید. برنامه ریزی سناریویی می تواند در شرایط بحران که روش های کلاسیک برنامه ریزی پاسخ گو نمی باشند به کمک مدیران آمده ضمن ایجاد انعطاف در برنامه ها از استرس تصمیم گیری در شرایط بحرانی کاسته و ذهن و فکر آن ها را نظم بخشد. داشتن سناریوهای متفاوت که توان شکل دهی آینده موجه را داشته باشد می تواند با تشخیص علائم هشداردهنده هر سناریو از وقوع سناریوی بحران خیز جلوگیری، ذهن و امکانات لازم را مهیا و برنامه های مناسب را به منظور مقابله آنی و صحیح با آن آماده سازد. در این مقاله ضمن تبین مفهوم برنامه ریزی سناریویی رویکردی جدید به مدیریت بحران به کمک سناریوپردازی داده شده است.

کلیدواژه ها:

مدیریت بحران ، برنامه ریزی سناریویی ، برنامه ریزی استراتژیک ، علائم هشدار دهنده ، آینده های موجه