مناسب سازی محیط شهری برای افراد ناتوان و کم توان

تامین شرایط انسانی، از مهم ترین عوامل جذب افراد کم توان و ناتوان به خصوص معلولین در جامعه به شمار می رود و ایجاد اتحاد و همبستگی با آنها را امکان پذیر میسازد. مضمون شعار اصلی سال 1981- که «سال جهانی معلولین» نام نهاده شد - «همدیگر را درک کنیم با یکدیگر زندگی کنیم» است. چنانچه این شعار به صورت همه جانبه تحقق پیدا کند و از مقام حرف به عمل آید، زمینه حضور فعال و بیش از پیش معلولین را در جامعه فراهم می آورد. همان طور که در بسیاری از کشورها از جمله ژاپن و آلمان اصول طراحی مناسب سازی بناها و فضای شهری برای معلولین تهیه شده و در دست اجراست. توجه به سه نکته اساسی در امر مناسب سازی محیط ضروری است: 1ـ اگر معیار ها و ضوابط فنی به هنگام طراحی ساختمان ها و ابنیه در نظر گرفته شود و به مراتب هزینه کمتری نسبت به بازسازی یا نوسازی یک بنای تکمیل شده یا ایجاد تغییرات بعدی خواهد داشت. بنابراین لازم است معیارهای اطمینان از دستیابی همگانی به خصوص معلولین، به هنگام طراحی و مراحل آن در نظر گرفته شود. 2ـ بسیاری از ویژگی های که بناها و فضای شهری را برای معلولین دستی یافتنی می کند، استفاده از آنها را نه تنها برای معلولین، بلکه برای دیگران نیز موافق تر و سازگار می نماید. از جمله افراد مسن، زنان باردار، افرادی که کودکان خود را در کالسکه حمل می کنند و … 3ـ متاسفانه در کشور ما عدم رعایت ضوابط فنی از لحاظ احداث ساختمان ها و عدم توجه به استفاده همگانی از محیط های آموزشی، تفریحی ، اشتغال و … موجب شده که نه تنها معلولین و ناتوانان جسمی – حرکتی بعضا برخی افراد سالم نیز به محیط خانه محدود شده و به اشخاصی منزوی و دور از دیگران مبدل گردند. آنچه در این بین حائز اهمیت می باشد این است که دور نگاه داشتن این افراد از جامعه به معنای محروم ساختن خود جامعه از نیروهای بالفعل و بالقوه آنهاست. با توجه به اینکه این افراد در مواجهه با محیط مشکلات متفاوتی را تجربه میکنند که ممکن است از دید افراد سالم پنهان بماند، از ایده هاو پتانسیل های خود این افراد می توان به عنوان نیرویی خلاق در جهت رفع موانع بهره گرفت. در همین راستا ، در این مقاله افراد ناتوان به سبب نوع ناتوانی و محدودیت کارکردی به گروه های با مشکلات حرکتی، بینایی، شنوایی، یادگیری، دارای اختلالات تنفسی، دارای بیماری های همچون تشنج و صرع، گروه بندی شه وبه تحلیل مسائل و نیازمندهای های هر گروه از دید افراد همان گروه پرداخته می شود. سپس با استفاده از نمونه های مستند در کشورهای موفق، دستورالعمل ها و راهکارهایی عملی و اجرایی برای برنامه ریزی و طراحی جهت مناسب سازی محیط برای هر گروه پیشنهاد می شود. امید آنکه شاهد تحقق اهدافمان باشیم.

کلیدواژه ها:

مناسب سازی ، محیط شهری ، عدم ضوابط فنی ، ناتوان جسمی - حرکتی