بحران منابع آب و ضرورت بازنگری و برنامه ریزی منابع و مصارف آب در طرح توسعه شبکه آبیاری دشت رامهرمز

کشور ایران از نظر میزان منابع آب تجدید پذیر در شرایط آسیب پذیر قرار دارد و قابل پیش بینی است که با توجه به شدت مصرف آب در کشور در آینده بتدریج از حجم منابع آب تجدید پذیر ایران کاسته می شود در رقابت بخش های مختلف مصرف کننده آب در ایران، سهم برداشت بخش کشاورزی از منابع آب بیش از 90% است. در عین حال تغییرات اقلیمی تا حدود 25% از ظرفیت دسترسی به منابع آب سطحی و زیرزمینی کاسته است. اکوسیستم های پائین دست بتدریج خشک گردیده، که خود شاهدی از شدت بحران آب است. راهکار پایدار خروج از بحران، مدیریت درون حوضه ای از طریق کاهش مصرف آب و افزایش سهم پس انداز آبی است. در حوضه های آبریز، رودخانه ها سهم بیشتری از آب را با سرعت و شدت زیاد، بطور دائمی با متناوب، و با توزیع مناسب، وارد تالاب ها و دریاچه ها می کنند تخصیص حداقل سهم جریان زیست محیطی برای هر یک از رودخانه ها و تضمین تداوم جریان به آب های پذیرنده پائین دست ضروری است. حال اگر نیازهای زیست محیطی پایین دست را درنظر بگیریم و برای حفظ اکوسیستم پائین دست رهاسازی زیست محیطی را لحاظ کنیم خواهیم دید مخازن و منابع آب برای طرح های توسعه برنامه ریزی شده دچار کمبود می شود. این موضوع برای وضعیت منابع آب مورد نیاز طرح توسعه شبکه آبیاری دشت رامهرمز مورد بررسی قرار گرفته که نشان می دهد در شبکه آبیاری مورد بحث با وجودی که شبکه اصلی آبیاری از نظر ساخت آماده آب اندازی است ولی به دلیل مشکلات منابع آب و عدم تأمین آب مورد نیاز شبکه پروژه احداث شبکه فرعی را دچار مشکلات عدیده ای کرده است. در انتهای این بحث پیشنهاد می گردد ضمن بازنگری در محاسبات منابع آب موجود در منطقه، سیاست های مصارف آب نیز با رویکرد پایین آوردن نیازهای آبی مورد بازنگری قرار گرفته و بهره برداری تلفیقی از منابع آب سطحی و منابع آب زیرزمینی در دستور کار قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

منابع و مصارف اب ، طرح توسعه شبکه آبیاری ، دشت رامهرمز ، الگوی کشت