بررسی جایگاه و نقش اختیار در تربیت انسان از نظر علامه طباطبائی

هدف کلی این پژوهش ان است که نقش اختیار انسان را در تربیت ازدیدگاه علامه طباطبایی مورد بررسی و تحلیل و سپس دلالت های تربیتی آن استنتاج گردد. لذا جهت نیل به این هدف اصلی، ابتدا مبانی انسان شناسی و سپس بحث جبر و اختیار از دیدگاه علامه مورد دقت وبررسی قرار می گیرد. پارادایم تحقیق کیفی است. داده های مورد نیاز در این پژوهش با روش سندکاوی جمع آوری شده است. تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده با رویکرد توصیفی-تفسیری، و روش تحقیق، متکی به روش استقرایی و غیر حدوثی است. در این پژوهش منابع و اسناد مورد بررسی با محوریت تفسیر المیزان علامه بوده، اگر چه سایر منابع وکتب علامه از نظر دورنبوده است. در نظر گاه علامه انسان موجودی شریف و کریم است .شرافت او قائم به روح اوست. انسان صاحب اختیار و اراده است، اما این اراده انسان در طول اراده خداست. انسان نه مجبور صرف است که از خود هیچ ارادهای نداشته باشد، و نه مختار مطلق است که به حال خود واگذاشته شده باشد. تربیت و رشد انسان باید تابع قدرت اختیار و اراده او باشد. از نظر علامه اصل اختیار و اراده باید در تمامی مولفه ها و عناصر تربیت، نظیر مربی، متربی، هدف، روش ، محتوی، وسیله و ارزشیابی نقش محوری و اساسی داشته باشد. تربیت موثر،پویا و مسئولیت آفرین متاثر از قدرت انتخاب و اختیار انسان است.

کلیدواژه ها:

انسان ، جبر ، اختیار ، تربیت و دلالت های تربیتی