کانه زایی آهن در اسکارن جوینان ( شمال اصفهان )

نفوذ توده گرانیتوئیدی قهرود به داخل کربناتهای ناخالص کرتاسه منطقه جوینان (جنوب کاشان)، سبب وقوع دگرگونی مجاورتی از نوع اسکارن زایی شده است. اسکارن جوینان از نوع اگزواسکارن کلسیمی بوده و از کانیهای پیروکسن هدنبرژیتی، گارنت (گروسولار- آندرادیتی )، ترمولیت اکتینولیت، اپیدوت، کلسیت، کوارتز، مگنتیت و سولفیدهای فلزی ( آهن - مس ) تشکیل شده است. در مرحله ابتدایی سرد شدن توده نفوذی ( دگرگونی پیشرونده )، کانی های کالک سیلیکاته بدون آب دما بالا ( پیروکسن گارنت ) تشکیل شده اند. دگرسانی کانی های کالک سیلیکاته اولیه ( دگرگونی پیشرونده ) سبب تشکیل اکتینولیت، کلریت، کلسیت و کوارتز شده است. از زون های اسکارنی جوینان، گارنت اسکارن و پیروکسن اسکارن میزبان کانه زایی آهن می باشند. با توجه به بررسی های صحرایی و آزمایشگاهی، کانه اصلی موجود در اسکارن از جنس مگنتیت بوده که با مقادیری هماتیت و آثاری از کانه زایی مس همراهی می شود. آنگونه که از روابط پاراژنتیکی کانی ها برمی آید مگنتیت با کانی های پیروکسن و گارنت در تعادل نبوده و در دگرگونی پسرونده، بخشی از کانی های پیروکسن و گارنت توسط مگنتیت جانشین شده اند. اسکارن جوینان، یک اسکارن آهن و مس کلسیک است که در عمق کم توسط سیالات گرمابی اکسایشی وابسته به توده نفوذی حاصل شده است. این اسکارن از نوع پلی ژنیک می باشد و واکنش تحلیل رفتن پیروکسن هدنبرژیتی توسط گارنت آندرادیتی در پایداری مگنتیت و تشکیل سولفیدهای فلزی نقش مهمی داشته است.

کلیدواژه ها:

اسکارن جوینان ، کلینوپیروکسن ، شیمی کانی ، گامه های اسکارن زایی