ارزیابی نقش عوامل طبیعی و جغرافیایی در شکل گیری سکونت گاه های انسانی دوره اسلامی شهرستان آشتیان در جی آی اس (GIS)

مقصود از نگاشتن این مقاله بر این است، تا نقش مؤلفه های جغرافیایی در شکل گیری محوطه های اسلامی شهرستان آشتیان رادر محیط GIS مورد ارزیابی قرار دهیم. برای دست یابی به این امر مهم، ابتدایی ترین مرحله بررسی و شناسایی محوطه هایشهرستان آشتیان و تفکیک این محوطه ها از نظر دوره بندی بود. شهرستان آشتیان در سال 1390 به اهداف علمی از پیش تعیینشده مورد بررسی باستان شناسی قرارگرفت. نتیجه این بررسی شناسایی 116 محوطه باستانی و اثر تاریخی مربوط به دوره هایمختلف بود، که از میان، تعداد 27 محوطه با دارا بودن شواهد استقرار از دوران اسلامی جامعه آماری این پژوهش را تشکیل میدهند. پراکنش محوطه های اسلامی شناسایی شده در حوزه شهرستان آشتیان نسبت به متغیرهایی نظیر ارتفاع، لندفرم، دوری ونزدیکی به منابع آبی، شیب زمین، جهت شیب، میزان بارش، میزان تبخیر، کاربری اراضی، اقلیم مطالعه شد. مطالعه به عمل آمدهنشان داد که عوامل طبیعی مؤثر بر استقرارهای انسانی و در پی آن، استقرارهای اسلامی منطقه مورد مطالعه عبارتند از ناهمواریها، منابع آبی، کاربری اراضی، لندفرم، شیب و جهت شیب که در این پژوهش به آنها پرداخته می شود. در پایان براساس نتایج اینپژوهش مشخص شد که عوامل طبیعی نقش متفاوتی را در توزیع محوطه های باستانی دوره های مختلف داشته اند و همه آنها ازیک اهمیت یکسان در شکل گیری استقرارهای منطقه برخوردار نبوده اند و سه عامل ارتفاع، نزدیکی به منابع آب و کاربری اراضیمهمترین و مؤثرترین عوامل زیست محیطی در شکل گیری استقرارهای اسلامی شهرستان آشتیان می باشند.

کلیدواژه ها:

شهرستان آشتیان ، مؤلفه های جغرافیایی ، سکونت گاه های انسانی ، محوطه های اسلامی GIS