نوشهر اسلامی و عامل عدالت (اصول و ضوابط حاکم بر احداث و ارزیابی)

سال انتشار: 1390
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 1,288

فایل این مقاله در 34 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

NCIAU01_030

تاریخ نمایه سازی: 2 دی 1390

چکیده مقاله:

شهر، ساختاری پیچیده است که هر لحظه تحت تأثیر سه عاملقرار دارد. از سه عامل اثرگذار بر شهر، روابط اجتماعی و جمعیت، متأثر از یکدیگرند. از این « اجتماعیکیفیتی است که می- « عدالت » رو میتوان دو عامل مستقل را در تأثیر بر شهر، برشمرد. در این میان عاملتواند به عنوان عامل مستقل سوم، در هر دو بخش کالبد و روابط اجتماعی شهر نقشی شخصیت دهنده وهویتبخش ایفا کند. عدالت کالبدی و عدالت اجتماعی دو عامل مهم و اثرگذار بر حضور، ظهور، بروز وو مشتقات آنها واژه هایی دیگر هستند که « توازن » ،« تعادل » شهود عدالت در شهر به شمار می آیند. تعابیربرای بیان عامل عدالت در میان عوامل تشکیلدهنده ی ساختار شهر به کار می روند.عدالت در جنبه ی نظری خود یکی از اصول و در جنبه ی عملی یکی از مهمترین آموزهها وتوصیه های اسلام است. بنابراین، عدالت به دلیل نقش شخصیتدهندگی و هویتبخشی خویش میتواندمورد توجه قرار گیرد. به بیان دیگر، « نوشهر اسلامی » یا « شهر اسلامی » به عنوان عنصری در تعریفصفت یا عنصر عدالت میتواند در ترکیب با دیگر عوامل تشکیلدهنده ی ساختار یک شهر، شواهد ونشانه هایی را در یک نوشهر به نمایش گذارد که نشانگر هویتی متعادل و متوازن است؛ هویتی کهمی تواند برگرفته از اصول و مبانی نظری و آموزههای عملی یک مکتب عدالتگرای قدرتمند باشد.این تحلیل در نظر دارد با بررسی ترکیب ساختاری یک شهر و بازنمایی آن به عنوان یک ترکیبمنسجم و فعال، جایگاههای تأثیر و نمود عامل عدالت را در آن نشان دهد و سپس با بررسی اصول و آموزههای مرتبط با عدالت در دین اسلام، قواعد کالبدی و اجتماعی لازم را برای ورود عامل عدالت دراین ساختار پیچیده بیابد. به عنوان نمونه، برای رعایت عامل عدالت در یک شهر، می توان بر موضوعتعادل در کالبد شهر و تنظیم عادلانه ی روابط اجتماعی آن تأکید ورزید. در زمینه تعادل کالبدی می توانبه فضاهای وحدتدهنده و فضاهای تکمیلکننده اشاره کرد. برای ایجاد تعادل در تنظیم روابط اجتماعینیز می توان به وحدت اجتماعی و رعایت حقوق همسایگان همراستا با یکدیگر اشاره داشت. راهنماییبرای تنظیم فهرستهای احداث، بازبینی، نظارت و ارزیابی یک نوشهر اسلامی یا بازسازی یا توسعه ییک شهر یا بخشی از شهر بر اساس اصل عدالت، نتیجه ی اجرایی این بررسیها و تحلیلهاست.این تحلیلها نشان میدهند که در یک نوشهر منطبق با اصول و آموزههای اسلام، همه ی عواملساختاری خواه کوچک، خواه بزرگ لزوماً نسبتی با اسلام مییابند، هر چند که این عواملساختاری، وجوه اشتراکی با گونه های دیگر شهرسازی نیز داشته باشند

نویسندگان

نورمحمد منجزی

فارغ التحصیل دکتری طراحی شهری و عضو هیئت علمی دانشکده معماری و شهرسازی

سید علی محمد رفیعی

فوق لیسانس الهیات، نویسنده و پژوهشگر

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • _ اهری، زهرا. مکتب اصفهان در شهرسازی: دستور زبان طراحی ...
  • _ پاپلی یزدی، محمدحسین؛ رجبی سناجردی، حسین. نظریه‌های شهر و ...
  • _ پاکزاد، جهانشاه. راهنمای طراحی فضاهای شهری در ایران. تهران: ...
  • _ پاگ، سدرک دی. جی. شهرهای پایدار در کشورهای در ...
  • _ پیگولوسکایا، ن. شهرهای ایران در روزگار پارتیان و ساسانیان ...
  • حبیبی، سید محسن. از شار تا شهر: تحلیلی تاریخی از ...
  • حبیبی، سید محسن. شرح جریان های فکری معماری ب شهرسازی ...
  • حسامیان، فرخ . اعتماد، گیتی. حائری، محمد رضا. شهر نشینی ...
  • خاتمی، سید محمد. از دنیای شهر تا شهر دنیا: سیری ...
  • _ دشتی، محمد؛ محمدی، کاظم. المعجم المفهرس لالفاظ نهج البلاغه. ...
  • _ راپاپورت، اموس. معنی محیط ساخته‌شده: رویکردی در ارتباط غیرکلامی. ...
  • _ رازی، فریده. فرهنگ واژه‌های فارسی سره برای واژه‌های عربی ...
  • _ روبنستاین، جیمز. کتاب شهرهای جدید 4: 25 سال تجربه ...
  • _ رهنما، محمدرحیم؛ عباس‌زاده، غلامرضا. اصول، مبانی و مدلهای سنجش ...
  • _ زنجانی، حبیب‌الله. اسلامبولچی مقدم، سیمین. رحمانی، فریدون. راهنمای جمعیت ...
  • _ سلیم حکیم، بسیم. شهرهای عربی-اسلامی: اصول شهرسازی و ساختمانی. ...
  • سید رضی لقب ا. نج‌البلاغه: بخشی از خطبه‌ها، نامه‌ها و ...
  • _ صارمی، علی‌اکبر؛ رادمرد، تقی. ارزشهای پایدار در معماری ایران. ...
  • _ فواد عبدالباقی، محمد. المعجم المفهرس لالفاظ القرآن الکریم (چاپ ...
  • _ فکوهی، ناصر. انسان‌شناسی شهری. تهران: نشر نی. .1383 ...
  • _ فلامکی، محمدمنصور. فارابی و سیر شهروندی در ایران. تهران: ...
  • _ قرشی، سید علی‌اکبر. قاموس قرآن. تهران: دارالکتب الاسلامیه. .1352 ...
  • _ قریب، فریدون. بررسی تطبیقی نظام‌های شهرسازی (هلند، نروژ، سوئد ...
  • _ قمی، [شیخ] عباس. المقامات العلیه فی موجبات السعاده الابدیه. ...
  • _ کتاب شهرهای جدید- 5 :مجموعه‌ی مقالات شهرسازی. رضا کربلایی ...
  • کتی، ویلیامز. دستیابی به شکل پایدار شهری؛ (جلد دوم) روشها ...
  • کتی، ویلیامز؛ برتون، الیزابت؛ جنکز، مایک. دستیابی به شکل پایدار ...
  • _ الکساندر، کریستوفر. زبان الگو: شهرها. رضا کربلایی نوری. تهران: ...
  • کونتو، پائولو. تاریخ شهرسازی در جهان اسلام. سعید تیزقلم زنوزی. ...
  • _ لکوربوزیه. چهارمین کنگره معماری مدرن - آتن 1933 (منشور ...
  • _ مامفورد، لوئیز. فرهنگ شهرها. عارف اقوامی مقدم.تهران: وزارت مسکن ...
  • _ مرکز مطالعات فرهنگی خاورمیانه‌ای توکیو- ژاپن. شهرنشینی در اسلام. ...
  • _ معماریان، غلامحسین. سیری در مبانی نظری معماری. تهران: نشر ...
  • _ میشل، ژان. کتاب شهرهای جدید 3: 25 سال تجربه ...
  • _ نقی‌زاده، محمد. ادراک زیبایی و هویت شهر (در پرتو ...
  • _ نقی‌زاده، محمد. معماری وشهرسازی اسلامی (مبانی نظری). اصفهان: سازمان ...
  • _ یاراحمدی، امیر. به سوی شهرسازی انسانگرا. تهران: شرکت پردازش ...
  • نمایش کامل مراجع