فرآیند توجه به هویت اسلامی در ساختار کالبدی شهرهای ایرانی دستیابی به حس مکان اسلامی- ایرانی در طراحی شهری معاصر

تحقیق حاضر با بررسی رویکردها به مفهوم هویت، سعی دارد دیدگاههای مختلف در دستیابی بههویت اسلامی ایرانی را در شهر سازی و معماری معاصر مورد بررسی قرار دهد. از آنجا که هویت واژهای سهل و ممتنع است و علاوه برآن به دلیل کاربرد وسیع این واژه، هرگونه تک بعدی نگری در مفهومهویت، ممکن است در واکاوی مولفههای هویت بخش معماری و شهر سازی اسلامی، دیدگاههایدیگر را نادیده انگارد. دستیابی به هویت اسلامی در معماری و شهرسازی معاصر ایران نیازمند فرآیندیهمه جانبه در نگرش به موضوع هویت است. تحقیق حاضر دستیابی به هویت در معماری و شهرسازیمعاصر را در طی فرآیند زیر ارزیابی کرده است:آیا دستیابی به هویت اسلامی نیازمند شباهت شکلی به معماری و شهر سازی اسلامی است؟آیا مکان هویت مند یعنی مکان خوانا؟ خوانایی در فرهنگ ایرانی چه ویژگیهایی دارد؟آیا شهر با هویت شهری است که یک کلیت منسجم و وحدت یافته دارد؟آیا شهر باهویت اسلامی انعکاس آرمانشهر الهی- اسلامی است؟آیا شهری با هویت اسلامی شهری است که منطبق با فرهنگ اسلامی و نیازهای مسلمین باشد؟ آیاشهری که منطبق با مبانی نظری معماران و شهرسازان بر پایه مطالعات هویت شکل میگیرد همانشهری است که مردم انتظار دارند؟ آیا گفتمان شهر و هویت، دچار اشتباهی خواهد شد که مدرنیته درمدرن از بالا (معماران و شهرسازان تصمیم میگیرند تا مردم چگونه زندگی کنند) گرفتار آن شد؟ تحقیقدر دستیابی به موضوعات مطرح شده با مطالعه هویت در حوزه معنایی آن و در انطباق با نظریههایمطرح در هویت مکان و با بررسی موضوعات یاد شده در ساختار کالبدی شهرهای ایران در دوراناسلامی، فرآیند اتصاف هویت اسلامی به معماری و شهر سازی معاصر را وابسته به مکانهایی میداند که با سطوح مختلف نیازهای ساکنان (نیازهای مادی، روحی و معنوی) مطابق داشته باشد. علاوه برآنتربیت متخصصان با جهان بینی اسلامی و ادراک مبانی نظری شکل دهنده به مکان اسلامی در معماری وشهرسازی دوران اسلامی را عوامل موثری در خلق مکانهایی با هویت اسلامی استنتاج میکند.

کلیدواژه ها:

هویت ، شهر سازی اسلامی ، حس مکان ، ساختار کالبدی