آسیب شناسی مفاهیم مضاف با لجستیک، راهبردی جهت کاربری فراگیر، کلان و استراتژیک لجستیک در ایران

مفهوم و کاربرد لجستیک به دلیل تغییرات عدیده ایجاد شده در نظامهای اجتماع ی، نظامهای فنی-تولیدی و محیط های گوناگون فعالیتی، بتدریج تکامل یافته و از برداشت های خرد و موردی، همچنین برداشت اجرایی، گرایش پذیر به سمت برداشت های برنامه ایی-توسعه ایی شده است. در واقع تکامل یابی لجستیکی از سمت سیستم های سخت مانند جریان مواد و کالا در سطح خرد، به سمت سیستم های نرم خاصه زنجیره های فعالیت و نگرشهای حوزه ایی در سطح کلان، کام ً لا ملموس می باشد. تعمق یابی کارکردی مفهوم لجستیک بشکل همزمان، با گسترش حوز ههای معنایی یا طراحی واژگان تخصصی صورت م یپذیرد. از جمله الگوهای گسترش حوز ههای معنایی لجستیک نیز، پیونددهی برخی ازکلمات با لجستیک یا تدوین مفاهیم مضاف است. برخی از این مفاهیم مضاف، قبل از پیدایش لجستیک استراتژیک (SL) وجود داشته (لجستیک معکو س، لجستیک یکپارچه، لجستیک متمرکز) و برخی دیگر در روند تکام لیابی و گسترش کارکردی و معنایی لجستیک ایجاد شده اند (لجستیک شهری و روستایی، لجستیک بومی، لجستیک جنسیتی لجستیک ناب، لجستیک جهانی). از طرف دیگر از عمده آسیب های مطرح در نظام برنامه ریزی و توسعه ای کشور (آمایش سرزمین، افق ١٤٠٠ و برنامه های پنج ساله) فعالیت جزیره ای و بخشی، فعالیت بین بخشی با ضمانت اجرایی پایین و برنامه ریزی آرمانگرایانه و غیرواقع گرا بوده که به نظر می رسد از دلایل اصلی ایجاد آن، عدم توجه به اصول لجستیک استراتژیک و غفلت از کاربردهای آن در روند برنامه ریزی های توسعه ای کشور باشد. نوشتار حاضر بر این اساس در سه گام اقدام به نقد مفهوم و دورنمای لجستیک، تبیین وضعیت لجستیک استراتژیک و وضعیت پیوندها و مفاهیم مضاف لجستیک در کشور، با نگاهی آسیب شناسانه می نماید.