بررسی تاثیر 28 -هموبرا ن سیولد ی در کاهش اثرات تنش خشکی در گیاه دارویی مرزه (Satureja hortensis L)

تنش خشکی از مهمترین عامل کاهش معنی دار عملکرد گیاهان زراعی و دارویی به شمار میروند. استفاده از مواد تنظیم کننده رشد گیاهی همچون براسینوا ت سروئید ها راهکار عملی برای کاهش این خسارات است. براسینواستروئیدها ترکیبات استروئیدی گیاهی با فعالیت گسترده بیولوژیکی هستند که توانایی افزایش عملکرد گیاهان را از طریق تغییرات متابولیسمی گیاه و حفاظت آنها در برابر تنش های محیطی را دارند . در یک پژوهش گلخانه ای در مرکز فنی و حرفه ای شهرستان ارسنجان، تاثیر سه سطح آبیاری در ظرفیت زراعی (FC) و تنش ملایم (FC2/3 ) و تنش شدید (FC1/3) و چهار غلظت ماده تنظیم کننده رشد گیاهی 28 -هموبراسینولید، صفر (10 به توان 10- M ) و (10 به توان 8- M ) و (10 به توان 6- M ) مولار بر برخی صفات گیاه دارویی مرزه رقم بختیاریکا مورد بررسی قرار گرفت . نتایج بدست آمده نشان داد که کاهش آبیاری تاثیر معنی داری در کاهش پارامتر های رشد شامل وزن خشک و طول ریشه، قطر ساقه، تعداد شاخه فرعی، ارتفاع گیاه، عملکرد کل اندام هوایی و عملکرد اسانس داشت که. استفاده از غلظت (10 به توان 8- مولار) 28-هموبراسینولید موجب افزایش معنی دار وزن خشک ریشه، قطر ساقه، تعداد شاخه فرعی، ارتفاع گیاه، عملکرد کل و عملکرد اسانس شد. درصد اسانس با کاهش آبیاری، افزایش معنی داری را در سطح 1% نشان داد بطوری که درصد اسانس از 36 . % در تیمار آبیاری کامل ، به 87 .% در تنش شدید و استفاده از (10 به توان 8- مولار) هورمون ثبت گردید. عملکرد اسانس در سطح 5% تحت تاثیر آبیاری و کاربرد هورمون قرار گرفت و بیشترین عملکرد اسانس مربوط به آبیاری کامل و استفاده از (10 به توان 8- مولار) 28- هموبراسینولید و با مقدار 29/32 کلیوگرم در هکتار بدست آمد. در این رابطه استفاده از این سطح هورمون در آبیاری کامل، تنش ملایم و شدید بترتیب باعث افزایش معنی دار 59 و 30 و 24 درصدی عملکرد اسانس نسبت به گیاهان شاهد گردید. بطور کلی ن ای تج حاصل از آزمایش نشان میدهد که استفاده از 28 -هموبراسینولید از طریق تحریک افزایش پارامترهای رشد و عملکرد ماده آبی می باشد.

کلیدواژه ها:

تنش خشکی ، براسینواستروئید ، درصد اسانس ، عملکرد اسانس ، عملکرد اندام هوایی