صناعات لفظی بدیع در دیباچه های مرزبان نامه و گلستان

دیباچه نگاری یکی از سنتهای دیرپا در ادب منثور فارسی است. کاربرد صنایع بلاغی، به ویژه صنایع بدیعی مختلف برای آراستن این دیباچه ها نشان دهنده توان هنری- ادبی نویسندگان آنها بوده است. در این میان نویسندگان متون ادبی مصنوع به شکلی ویژه تر کلام خود را به این صنایع آراسته اند. دو کتاب مرزبان نامه و گلستان از اهم متون منثور مصنوع و دیباچه های آن ها از زیباترین این دیباچه ها محسوب میشوند. نگارندگان در این مقاله بر آن است تا با بررسی دیباچه های این دو کتاب، براساس روش آماری- توصیفی، ابتدا صناعات لفظی آنها را شناسایی کند و از این طریق به صناعات لفظی بدیع در دیباچه های متون داستانی- تعلیمی دست یابد و در نهایت به تمایز سبک وراوینی و سعدی در دیباچه نگاری رهنمون شود. در پایان نیز نتیجه میگیرد که روش تسجیع، روش غالب بدیع لفظی در دیباچه نگاری است و سبک وراوینی در دیباچه نگاری، از لحاظ بدیع لفظی مبتنی بر روش تجنیس و سبک سعدی مبتنی بر روش تکرار است.

کلیدواژه ها:

دیباچه ، مرزبان نامه ، گلستان ، بدیع.