بررسی اثر تنظیم کننده های رشد IBA و TDZ بر القای کالوسو باززایی هیپوکوتیل گیاه دارویی شنبلیله (Trigonella foenum–graecum)

شنبلیله گیاهی علفی، متعلق به تیره بقولات و غنی از ساپونین ها وآلکالوئیدهای مختلفی است که برای اهداف مختلفدارویی، بهداشتی و خوراکی مورد استفاده قرار می گیرد. مطالعه حاضر به منظور تعیین مناسب ترین غلظت تنظیم کننده های رشدIBA و TDZ برای به دست آوردن بیشترین کالوس زایی و باززایی درون شیشه ای از ریزنمونه هیپوکوتیل رقم نیشابوری گیاه شنبلیله در محیط کشت پایه MSانجام گرفت. آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار انجام گرفت. در این آزمایش غلظت های 0، 0/1، 0/3، 0/5 میلی گرم در لیتر IBA و 0، 0/2، 0/4، 0/6، 0/8 میلی گرم در لیتر TDZ نیز مورد استفاده قرار گرفت. صفات درصد کالوس زایی و درصد باززایی نیز بررسی شد. نتایج نشان داد که اثر متقابل و اثرات اصلی غلظت های مختلف ترکیب هورمون های IBA و TDZ بر درصد کالوس زایی در سطح احتمال 1 درصد معنی دار و بردرصد باززایی غیرمعنی دار می باشد. بیشترین درصد کالوس زایی ریزنمونه هیپوکوتیل در محیط کشت MS حاوی 0/1 میلی گرم بر لیتر IBA؛ 0/6 میلی گرم بر لیتر TDZ و همچنین 0/5 میلی گرم بر لیتر IBA؛ 0/8 میلی گرم بر لیتر TDZ با میانگین 68/75 نیز بدست آمد. همچنین بیشترین درصد باززایی در محیط کشت MS حاوی ترکیب هورمونی 0/2 میلی گرم بر لیتر IBA و 0/4 میلی گرم بر لیتر TDZ با میانگین 9/37 نیز مشاهده شد.

کلیدواژه ها:

باززایی ، تنظیم کننده ی رشد گیاهی ، درون شیشه ای ، ریزنمونه ، شنبلیله ، کالوس زایی