ابداع روش ارزیابی جامع ریسک ارگونومیکی مشاغل اداری

زمینه و هدف: با متنوع شدن مشاغل اداری و گسترش استفاده از کامپیوتر و تجهیزات اداری، عوارض اسکلتی، عضلانی مانندکمردرد نیز افزایش پیدا کرده است . با توجه به قابلیت پیشگیری از بروز این عوارض باید اقدامات کنترلی را در محیط هایاداری انجام داد.هدف اصلی این پژوهش ابداع یک روش جامع برای ارزیابی ریسک فاکتورهای ارگونومیکی مشاغل اداریبراساس ریسک فاکتورهای ارگونومیکی موجود در محیط های کاری و مشاغل اداری بصورت ریسک کمی و کیفی میباشد کهنتیجه خروجی آن اولویت بندی کارکنان برای انجام اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه در سطح سازمان است.مواد و روش ها: این روش براساس طراحی یک پرسشنامه 61 پرسشی که شامل شرایط محیط کار، تجهیزات اتاق،شرایطکاری و سابقه عوارض اسکلتی، عضلانی و دیگر موارد تدوین گردیده است . هر یک از گزینه های پرسشنامه براساس شدت واحتمال اثرگذاری آن بر بروز عوارض اسکلتی، عضلانی،امتیاز بندی و کد بندی گردیده است . در نهایت مجموع امتیازپرسشنامه در جدول سطح ریسک مقایسه گردیده و عدد ریسک و اولویت اقدامات اصلاحی برای فرد شاغل در محیط اداری باتهیه یک فرم ارزیابی فردی مشخص میگردد . پس از تدوین روش ارزیابی جامع ریسک ارگونومیکی مشاغل اداری و تعیینروایی و پایایی پرسشنامه ، برای تعیین کارایی این روش ارزیابی، کارکنان مشاغل اداری شرکت سوره به عنوان نمونه برایجامعه کارکنان مشاغل اداری در کشور انتخاب شدند . تعداد نمونه 384 نفر انتخاب گردید که هر کدام بصورت خود گزارشیدر محل کار خود به پرسشنامه پاسخ دادند.یافته ها: داده ها با استفاده از نرم افزارهای Excel و SPSS تجزیه و تحلیل شد. با این روش، آمار توصیفی مانند ریسک کمی وکیفی هر یک از افراد بصورت فرم ارزیابی ریسک فردی،میانگین ریسک کمی هر واحد و کل و همچنین امتیاز مربوط به هرریسک فاکتور تحلیل گردید و آمارتحلیلی مانند آزمون استقلال و همبستگی بین متغیرها برای مطالعات بعدی مورد ارزیابیقرار گرفت.نتیجه گیری: این روش یک روش مفید و جامع برای ارزیابی ریسک ارگونومیکی مشاغل اداری میباشد.نتایج این روش دراعمال اقدامات اصلاحی،آموزش کارکنان و معاینات طب کار هر یک از کارکنان و تهیه شناسنامه های شغلی نقش بسزاییدارد.همچنین از نتایج تحلیلی این روش میتوان در مطالعات آینده در زمینه ارگونومی اداری استفاده نمود.این روش در پایانبصورت یک بسته نرم افزاری طراحی گردیده که برای تمامی مشاغل اداری سطح کشور قابل کاربرد است.

کلیدواژه ها:

ارزیابی ریسک جامع ، ارگونومی مشاغل اداری ، ریسک فاکتورهای ارگونومی ، عوارض اسکلتی عضلانی