بررسی تاثیر اجرای برنامه پزشک خانواده در اجرای بهینه برنامه های سلامت کار

زمینه و هدف: شاخص های سلامت به منظور مدیریت و برنامه ریزی در حوزه سلامت استفاده می شوند.از آنجا که برنامهپزشک خانواده از سال 1384 ،با هدف بهبود شاخص های سلامت و تقویت نظام ارجاع اجرا شده است لازم است جهت بررسیمیزان پیشرفت این برنامه شاخص های مربوطه مورد ارزیابی قرار گیرند.مواد وروش ها: این مطالعه از نوع توصیفی مقطعی از نوع قبل و بعد است،جامعه پژوهش را کلیه کارگران روستایی که تحتپوشش برنامه پزشک خانواده می باشند تشکیل می دهد.جهت بررسی شاخصهای برنامه طب کار در سال های 1393-1380به صورت مقایسه ای در دو دوره ی زمانی ،یک دوره ی 4 ساله (83-80) قبل از اجرای برنامه پزشک خانواده و یک دوره 10ساله (93-84) بعد از اجرای برنامه ی پزشک خانواده انتخاب گردید. اطلاعات جمعیت تحت پوشش توسط بهورزان و کارشناسان مراکز بهداشتی درمانی استخراج و به صورت شاخص های معاینات در فرم های آماری سالیانه معاینات شاغلین وطب کارثبت گشته و اطلاعات لازم نیز توسط پژوهشگر از طریق معاونت بهداشتی استان همدان جمع آوری گردیده است. درنهایت با استفاده از نرم افزار spss و آزمون آماری رگرسیون لجستیک داده ها مورد ارزیابی و آنالیز قرار گرفتند.یافته ها: اجرای برنامه پزشک خانواده بر شاخص معاینات سلامت شغلی در کارگاه های خانگی روستایی تاثیر معنی داریداشته (p<0/05) و باعث رشد فزاینده این شاخص شده است.اجرای برنامه پزشک خانواده تاثیر معنی داری نیز بر شاخص معاینات سلامت شغلی در کارگاه های زیر 20 نفر روستایی دارد (p<0/05) و رشد فزاینده ای را در سالهای اجرای برنامه پزشک خانواده نشان می دهد.اجرای برنامه پزشک خانواده دارای تاثیر معنی داری بر روی شاخص میزان بیماری های شنواییشناسایی شده در بین کارگران کارگاههای روستایی ندارد. (p> 0/05) هر چند که اجرای برنامه پزشک خانواده باعث افزایش این شاخص شده است.اجرای برنامه پزشک خانواده تاثیر معنی داری بر شاخص شناسایی اختلالات اسکلتی عضلانی در بینکارگران کارگاههای روستایی دارد. (p<0/05). با اجرای برنامه پزشک خانواده این شاخص سیر صعودی در سالهای متوالی داشته و نشان دهنده اجرای بهتر معاینات سلامت شغلی توسط پزشکان خانواده و غربالگری دقیقتر می باشد.اجرای این برنامهتاثیر معنی داری را بر روی شاخص شناسایی بیماری های ریوی در بین کارگران کارگاههای روستایی نشان نمی دهد. (p> 0/05). در حالی که اجرای برنامه پزشک خانواده باعث افزایش این شاخص در سال های متوالی گشته است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصله می توان گفت ،اجرای برنامه پزشک خانواده در مناطق روستایی در بهبود شاخص هایمعاینات سلامت شغلی نقش موثر و مثبتی داشته در نهایت اینکه اجرای برنامه پزشک خانواده می تواند باعث ارتقاء شاخصهایبهداشت حرفه ای خصوصا شاخصهای معاینات سلامت شغلی شود و در صورتی که تعدادی از موارد نقص اجرایی در این برنامهبرطرف گردد شاخصهای فوق رشد فزاینده ای خواهند داشت.

کلیدواژه ها:

پزشک خانواده ، معاینات سلامت شغلی ، شاخص های سلامت