بررسی و شناسایی نیازهای آموزشی ترویجی عشایر استان کرمانشاه

امروزه در زمینه توسعه جامعه عشایری بر رهیافت سیستمیک تاکید می شود و هر گونه پیشرفتی را منوط به ایجاد بستر تعادل «انسان- طبیعت- تکنولوژی» مناسب می داند . نظام ترویج کشاورزی که ـرسالت به ظرفیت رساندن عامل انسان» برای توسعه ای شایسته را بر عهده دارد آموزش و توانمندسازی مخاطبین را مد نظر قرار می دهد. موفقیت در ایجاد تغییر و تحول مستلرم لحاظ «نیازهای اموزشی در افراد مخاطب» می باشد . بی گمان شناخت نیازهای آموزشی عشایر، ما را در تدوین یک برنامه آموزشی مناسب کمک خواهد کرد بی گمان جامعه عشایری استان دارای نیازهای اموزشی متعددی است که رفع یکباره این نیازهای اموزشی - ترویجی در حد توان و امکانات دست اندرکاران امر نمی باشد لذا ضرورت «شناخت» و «اولویت بندی» این نیازها در راستای ارائه یک برنامه آموزشی مناسب اجتناب ناپذیر است که بنیان این اولویت بندی شناخت و تحلیل نیازهاست. هدف کلی این تحقیق بررسی و شناسایی نیازهای آموزشی و ترویجی عشایر استان کرمانشاه می باشد مهمترین اهداف اختصاصی این پزوهش بدین ترتیب بوده اند: بررسی سطح دانش عشایر در زمینه ها و فعالیت های فنی دامداری ، بررسی سطح نگرش عشایر در زمینه ها و فعالیت های فنی دامداری و اجتماعی، بررسی سطح مهارت عشایر در زمینه ها و فعالیت های فنی دامداری، تعیین نیازهای آموزشی در سه حیطه دانش، نگرش و مهارت برای هر یک از مقولات فنی و اجتماعی . تحقیق حاضر از نوع کاربردی (Applied) است و از لحاظ میزان کنترل و شیوه جمع آوری داده ها از نوع پیمایشی (Survey) است. بر اساس تقسیم بندی بورگ و گال (Borg&Gall) روش این تحقیق از نوع مقطعی (Cross Sectional) است جامعه اماری این تحقیق شامل کلیه سرپرست خانوارهای عشایر استان کرمانشاه می باشد و جمعیت نمونه شامل 500=N خانوار بوده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از نرم افزار کامپیوتری SPSS صورت گرفته است ابزار گرداوری اطلاعات پرسشنامه است که سوالات به صورت بازو بسته و به صورت مجموعه ای از گویه (Statements) طرح می شوند در این پژوهش همچنین از روش مصاحبه نیمه ساختار یافته (Semi-Structured Interview) استفاده شده است برای سنجش قابلیت اعتماد (دقت) پرسشنامه از روش پیش آهنگ Polit tests و آزمون «آلفای کرونباخ» استفاده شده است از این آزمون برای سنجش همبستگی درونی گویه ها و نیز روش Test-retest استفاده شده است برای تحقق اعتبار پرسشنامه از تیم متخصصین (Panel of experts) استفاده شده است . مهمترین نیازهای آموزشی پاسخگویان بدین شرح می باشد : 1) سواد اموزی 2) آموزش دامپروری 3) اموزش دامپزشکی 4) بهداشت دام و طیور 5) اموزش مرتعداری . مهمترین پیشنهادانی که در این طرح ارائه شده عبارتند از: 1- مسئولان برنامه ریزی اموزشی و ترویجی به زمان، مکان و روش های مناسب آموزشی از دید افراد مورد مطالعه اهمیت داده و برنامه خود را حتما بر این اساس پی ریزی نمایند. 2- با توجه به میزان تماس زیاد عشایر با دامپزشک و اکیپ های دامپزشکی ، برای کارکنان قسمت های نامبرده ، دوره های آموزشی- ترویجی لازم بر اساس نیازهایشان در زمینه ترویج و آموزش برگزار گردد. 3- منطقه ای کردن فعالیت های اموزشی غیر رسمی به خصوص در جهت رفع نیازهای اموزشی عشایر، و ایجاد مراکز مشاوره ای در سطوح مناطق عشایری، به منظور راهنمایی و ارشاد و انتقال نوآوری ها و حل و فصل و پیگیری مسائل به طور منظم و مستمر و تاسیس و تقویت واحدهای اموزشی نهضت سواد اموزی در چارچوب فعالیت های آموزشی ترویجی.

کلیدواژه ها:

شناخت و اولویت بندی نیازهای اموزشی - ترویجی ، تعیین نیازها در سه حیطه دانش ، نگرش و مهارت ، افزایش کارایی و بهره وری فعالیت ها