پارامترهای جمعیت پایدار حشرات کامل تیمار شده سفیدبالک پنبه (Genn.) Bemisia tabaci با دو روش عصارهگیری گیاه روناس Rubia tinctorum در شرایط کنترل شده

در این پژوهش اثرات زیرکشندهی دو روش عصاره گیری ماسراسیون و بن ماری گیاه روناس بر جدول زندگی دو جنسی سفیدبالک پنبه مورد بررسی قرار گرفت. متانول + آب به عنوان شاهد منفی مورد استفاده قرار گرفت. بر این اساس دوز کشنده 25 درصد از هر روش عصاره گیری در مدت زمان 48 ساعت محاسبه شد. هر واحد آزمایشگاهی شامل دو لیوان پلاستیکی شفاف ( قطر 10 سانتی متر ، ارتفاع 15 سانتی متر ) است که از قسمت بالا با تور پوشیده شده و از قسمت پایین گیاه گوجه فرنگی دو برگی رقم CH که از محل انتهای ساقه برش داده شده، در لیوان آب پایینی قرار گرفته است. حشرات کامل هم سن به تعداد 30 عدد در درون قفس ها رها شدند. حشرات کامل پس از 24 ساعت جمع آوری و سپس در لیوان های پلاستیکی شفاف با برگ های جدید گیاه گوجه فرنگی هر 24 ساعت یکبار منتقل شدند. تعداد تخم ها روزانه ثبت و پارامترهای جمعیت پایدار محاسبه شدند. آزمایش ها در شرایط کنترل شده ( شرایط دمایی 27±2˚C و رطوبت نسبی 5±50 درصد و شرایط نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی) انجام شد. دادههای جدول زندگی طبق تئوری جدول زندگی دو جنس مرحله سنی آنالیز گردید. نتایج نشان داد که نرخ ذاتی افزایش جمعیت ((r(m) برای تیمارهای شاهد و عصاره های استخراج شده به روش ماسراسیون و بن ماری به ترتیب 0/001±0/106، 0/001±0/087 و 0/001±0/096، نرخ خالص تولید مثل (NRR یا .R)0/568±14/836؛ 0/225±8/580 و 0/286±10/465 و متوسط مدت زمان یک نسل (T)؛ 0/079±24/72؛ 0/111±24/35 و 0/099±24/05 بود. نتایج این پژوهش نشان داد که بالاترین نرخ ذاتی افزایش جمعیت ((r(m) به عصاره استخراج شده از روش بن ماری مربوط بود.

کلیدواژه ها:

پارامترهای جمعیت پایدار ، سفیدبالک پنبه ، عصاره گیاهی ، نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r(m)