بررسی تاثیرات کاربرد کود پتاسیم در شرایط تنش خشکی در زراعت گندم

در این آزمایش اثر کاربرد کود پتاسیم در شرایط تنش خشکی بر عملکرد گندم بررسی شده است . این طرح درطی دو سال زراعی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی و بمدت چهار سال زراعی درایستگاه تحقیقات خاک و آب کرج ، در خاکی با بافت لومی سیلتی با استفاده از روش آبیاری بارانی تک شاخه ای (line source) بررسی شد. آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک تصادفی و با استفاده از روش هنکس (Hanks) در سه تکرار اجرا شد. تیمار های آزمایش شامل چهار رژیم رطوبتی از حالت تنش شدید تا بدون تنش (به ترتیب از (I(1 تا (I(4) در طی دوره رشد و چهار تیمار کودی شامل (K(0 (بدون مصرف کود پتاسیم) و (K(1؛ (0/75 کود مورد نیاز بر اساس آزمون خاک) و (k(2؛ (100 درصد کود م ورد نیاز) و (k(3؛ (1/5 برابر کود مورد نیاز) بودند . قبل از هر آبیاری مقدار رطوبت خاک در تیمار بدون تنش به طریق وزنی تعیین و بر اساس آنزمان آبیاری مشخص می شد. مقدار آب آبیاری در هر نوبت در کلیه تیمارها بوسیله قوطی های جمع آوری آب اندازه گیری شد.تعداد آب پاشها 16 آبپاش از نوع rainbird-30 با شعاع پاشش حدود 15 متر انتخاب شد. نحوه پاشش آب توسط آبپاشها مثلثی بوده بطوری که هرچه فاصله از لوله آبرسان یا آبپاش بیشتر می شد آبکمتری به گیاه پاشیده می رسید. نتایج تجزیه واریانس مرکب دوساله بین تیمار ها در مشهد نشان داد اثر متقابلکود پتاسیم و تنش آبی در دوسال زراعی معنی دار نبوده است . نتایج مقایسه میانگین ها به روش دانکن برای هر فاکتور نشان داد برترین تیمار (i(2)k(0 یعنی تیمار با تنش آبی ملایم و عدم مصرف کود پتاسیم می باشد. نتایج این تحقیق نشان داد میزان پتاسیم قابل جذب در خراسان بیش از حد بحرانی پتاسیم برای مقابله با تنش رطوبتیگندم بوده است ، بهمین دلیل پس از کسب نتایج دو سال، از ادامه تحقیق در خراسان خود داری گردید.نتایج تجزیه واریانس چهار ساله بین تیمارها در کرج نشان داد که اثر تنش بر عملکرد دانه در تمام سالهای موردآزمایش در سطح 5 درصد معنی دار بود. اثر متقابل تنش و کاربرد پتاسیم نیز بر عملکرد دانه گندم معنی دار بود.با توجه به میزان پتاسیم قابل جذب در خاکهای مورد آزمایش، جمع بندی نتایج نشان داد کاربرد پتاسیم فراتر ازحد بهینه ای ، در مزارع مورد آزمایش اثر معنی داری در رفع تنش آبی نداشته است.

کلیدواژه ها:

آبیاری تک شاخه ای ، گندم ، کود پتاسیم ، تنش خشکی