بررسی عملکرد جوانه زنی و خواب بذر درختچه زرین گل (Sophora mollis (Royle) Backer)

اغلب گیاهان مورد استفاده در فضای سبز شهرها، دارای نیاز غذایی و آبی بالا هستند. از طرف دیگر، سطح بردباری آنها دربرابر تنشهای محیطی از جمله نوسان شدید درجه حرارت در طول شبانه روز، خشکی مفرط، فراوانی تشعشعات خورشید وضعف مواد غذایی خاک، پایین است. لذا یافتن رستنی های بومی و سازگار به شرایط نامساعد یاد شده و سپس تلاش درجهت تکثیر انبوه و معرفی آنها به فضای سبز شهری، گامی بلند در راستای حفظ ذخائر بسیار ارزشمند ژنتیک گیاهیکشور می باشد که قطعاً بخشی از نیاز دستگاه های اجرائی در امر فضای سبز شهری را تأمین می کند. درختچه زرین گل با نام علمی Sophora mollis (Royle) Backer از گیاهان بومی ایران و سازگار به شرایط اقلیمی نواحی خشک و نیمه خشک کشور محسوب میگردد. این درختچه به دلیل ظهور گلهای خوشه ای زردرنگ در اواخر زمستان و قبل از ظهور برگها، قابلیت زیادی در زیباسازی فضای سبز شهری دارد. بنابراین با بررسی کلنی های محدودی از درختچه زرین گلدر رویشگاه های طبیعی این گیاه واقع در منطقه کاشان، تلاش گردید ضمن اعمال تیمارهای مختلف جهت جوانه زنی بذر این درختچه، نوع خواب آن نیز بررسی شود. در این پژوهش، بذرها در 4 تکرار و در قالب طرح کاملاً تصادفی (CRD)، تحت تأثیر 5 تیمار فیزیکی و شیمیایی (شاهد، 3 تیمار سولفوریک اسید، سرمادهی) قرار گرفتند. صفات اندازه گیری شده شامل: درصد جوانه زنی بذر، تعداد روز تا جوانه زنی، درصد استقرار گیاهچه و ارتفاع گیاهچه ها بودند. آنالیز داده ها با نرم افزار SAS انجام شد. نتایج نشانداد که مورفولوژی جوانه زنی بذر زرین گل به صورت Hypogeous Germination است. همچنین با کاربرد سولفوریک اسید به مدت 15 دقیقه، شاخص های جوانه زنی بذر بهبود یافت. تیمار سرمادهی مرطوب، اثر مثبتی بر درصد جوانه زنی بذر نداشت. به طور کلی، هیچ مکانیسم برای شکست خواب بذر و جوانه زنی بذر درختچه زرین گلبه جز پوسته سخت آن وجود ندارد که نمایانگر خواب فیزیکی در بذرهای این گیاه است.

کلیدواژه ها:

تکثیر ، جوانه زنی ، زرین گل ، Sophora mollis