مروری تاریخی بر نحوه استفاده از منطقه بندی کاربری زمین شهری در جهان و بررسی آثار مثبت و منفی آن در مدیریت شهری

در ابتدای قرن بیستم و با گسترش کاربریهای صنعتی در شهرها و ناسازگاری برخی از کاربری ها با یکدیگر مانند کاربری مسکونی و کاربری صنعتی ، برنامه ریزان شهری به سوی تفکیک کاربری ها از یکدیگر تشویق شدند. دسترسی به امکانات و منطقه بندی صحیح و اصولی مقوله هایی هستند که مدیران شهری برای دستیابی به اهدافی همچون آسایش و زیبایی شهر، آن را سرلوحه مقاصد خود قرار می دهند.مبحث منطقه بندی از جمله مباحثی است که جامعه علمی ما به خوبی و موشکافانه به ابعاد گوناگون و روش های متنوع آن نپرداخته است؛ از این رو مبانی نظری مشخص و شفافی در مورد آن به ویژه کاربردی نمودن آن تا سطح اجرایی وجود ندارد. از سوی دیگر بسیاری از طرح های شهری و منطقه ای به این روش نیاز دارند و برنامه ریزان می توانند بسیاری از ایده های خود را توسط منطقه بندی تا سطح اجرایی شفاف و جزئی سازی نمایند. بنابراین پژوهش در این زمینه می تواند نتایجی را در پی داشته باشد که با ویژگی های بومی کشور سازگار باشد.نگارنده سعی کرده است در این پژوهش به روش توصیفی - تحلیلی ضمن معرفی روش های مورد استفاده و تاریخچه شکل گیری منطقه بندی در جهان ، جمع بندی کلی از تبعات مثبت و منفی منطقه بندی را ارائه دهد. با توجه به نتایج بدست آمده منطقه بندی آثار مثبت و منفی بسیاری دارد که می تواند سرنوشت مردم یک منطقه را به لحاظ اجتماعی،اقتصادی و سیاسی تغییر دهد. که در صورت استفاده نادرست از آن و انحصاری بودن آن تبعات غیر قابل جبرانی برای شهر خواهد داشت.

کلیدواژه ها:

منطقه بندی ، تفکیک و جداسازی ، تنوع ، نقشه منطقه بندی ، آیین نامه منطقه بندی.